14 Desember 2014 Patensie

Lukas 1: 67-79

Die feestelikheid en vrolikheid van die Kerstyd bombardeer ons sintuie oral waar ons gaan. Liggies en versierings, Kersmusiek in elke winkel en oor die radio, en dan word daar ook heelwat geëet en gedrink om by te dra tot die gevoel van feestelikheid.

 Maar daar is nie noodwendig vrolikheid en gevoelens van feestelikheid in almal se harte net omdat dit die Kersseisoen is nie. Die nood, lyding, eensaamheid en pyn wat deel is van die lewe, kom nie tot stilstand nie, en verdwyn nie soos mis voor die son net omdat dit nou feestyd is nie. Inteendeel, baie mense beleef die Kerstyd as besonder moeilik. Vir party is dit ‘n pynlike herhinnering aan ‘n plek wat leeg is omdat ‘n geliefde dood is, vir ander is it ‘n tyd wat gevrees word vanweë meer geweldpleging of omdat ‘n eggenoot met ‘n drankprobleem gewoonlik in hierdie tyd weer ‘n terugval beleef.

 Vir mense wat hulle eensaamheid besweer deur hard te werk en aan die gang te bly, is dit ‘n tyd wanneer hulle alleenheid nie ontvlug kan word nie. Alles kom tot ‘n stilstand, mense ontspan saam met vakansie, families kom bymekaar, maar vir hulle is daar niemand nie. Die kunsmatige vrolikheid en welwillendheid wat in die Kerstyd ontstaan, help nie om die regte nood ellende in ons wêreld te verlig nie. Inteendeel, dit vererger dit soms.

Dit is eintlik ironies dat al die valse en aangeplakte vrolikheid van hierdie tyd juis as ‘n tradisie tot stand gekom het omdat die Kerstyd ‘n blye boodskap en goeie tyding bring. Maar êrens langs die pad het die blye boodskap verdwyn en al wat oorgebly het is die vrolikheid wat veronderstel was om die reaksie op die goeie nuus te wees. Nou is die vrolikheid hol en leeg, want die rede is nie meer vir die mense belangrik nie.

Sagaria se loflied getuig van ‘n egte, inhoudelike vreugde. Sy blydskap is nie hol en leeg, kunsmatig of aangeplak nie. Want hy het rede om bly te wees. Die nuus wat hy verneem het is at die ware nood en ellende in die wêreld nou nie meer die oorhand gaan hê oor mense en menselewens nie, want daar het ‘n egte en ingrypende verlossing gekom.

Sagaria se blydskap het ‘n stewige fondament, naamlik God se werke van die verre verlede af, tot nou in Sagaria se lewe en tot in die verste toekoms. Sy lied begin met lof aan God omdat God goed was vir Sy volk. Hy het hulle nie maar aan hulle lot oorgelaat nie. God het Sy mense raakgesien, opgesoek en daadwerklik vir hulle iets gedoen. Hy het vir hulle verlossing bewerk.

God se werk is ‘n stewige fondament vir Sagaria se blydskap. Dit is nie ‘n tydelike rede om vrolik te wees en dan gaan dit verby en almal is weer kniediep terug in hulle ellende nie. God se werk kom van ver af, die verlossing maak ‘n ingrypende verskil en daardie verskil verander lewens permanent. Die nuwe verloste mens kan ‘n positiewe lewe vol vrede en vreugde aanpak, want God se verandering is blywend en God se verlossing is ingrypend.

God se belofte van verlossing kom al van ver af. Die belofte is gemaak deur die profete lank voor Sagaria se tyd. God het reeds met Abraham duidelik gemaak dat God met hierdie mense in ‘n verhouding wil wees. God het met hulle ‘n verbond gesluit, dit wil sê met hulle in ‘n verhouding getree en Sy belofte bevestig dat Hy hulle sal red van hulle vyande.

Om ‘n verbond te sluit was ‘n algemene gebruik in daardie tyd. Dit was gewoonlik ‘n sterk koning wat met ‘n kleiner, swakker volk ‘n ooreenkoms aangegaan het. Die ondergeskikte volk moes dan sekere beloftes maak en sekere betalings doen aan die sterk koning. Dit is hoe hulle dit geken het, en nou kom God, die grootste, sterkste koning, en Hy sluit met hulle ‘n verbond waar Hy die een is wat beloftes maak en wat vir hulle iets gaan gee. As die sterke God nog boonop Sy belofte met ‘n eed bevestig, dan laat dit geen twyfel nie: dit is rotsvas en onwankelbaar. Dit sal so wees....

 God gaan en sal vir ewig en altyd by ons, by jou en by my wees.... niks en niemand sal ons ooit uit Sy hand kan ruk nie. Maak nie saak wat in hierdie wêreld, of land gaan gebeur nie. Ons Immanuel is by ons. Hy is by ons om ons toe te vou in Sy wonderlike liefde, Hy is by ons om ons te vul met Sy wysheid, Hy is by ons om ons te beskerm en te bewaar teen alle gevare, Hy is by ons om ons te leer, te laat voel en te wys wat liefde regtig is.... Nou en vir altyd!

Maak dit jou ook bly vanoggend? Maak dit jou ook opgewonde vanoggend? Of soek jy nog op die verkeerde plek jou ware geluk en heil? Of is jy nogsteeds besig om ander plannetjies te maak? Miskien is dit juis hoekom jou lewe vir jou so vervelig/eentonig/min werd is.

My gebed is dat jy jouself opnuut sal blootstel aan die wonderlike loflied van Sagaria, dat Jesus vir jou ook in hierdie tyd ‘n werklikheid sal wees....Amen

Vrede
Luk.2:10-14
Fil.4:4-9

“Vrede laat ek vir julle na; My vrede gee Ek vir julle.” (Joh.14:27)
“En God wat vrede gee, sal by julle wees.” (Fil.4:9)

Jesus word genoem die “Vredevors, Immanuel, God met ons”. Die engele sing met Sy geboorte “vrede op aarde vir die mense in wie Hy ‘n welbehae het.” Ons lees op ‘n ander plek in die Bybel oor Jesus se verskyning aan Sy dissipels na Sy opstanding en twee keer groet Hy hulle met “Vrede vir julle.” Maar wat beteken hierdie “vrede”.

Die woordjie ‘Vrede’ het eintlik so baie dimensies.... Wat kom onmiddelik in jou gedagtes op as jy hierdie woordjie hoor? Dink jy dalk aan ‘n koerantopskrif wat lui: “Vrede in Midde-Ooste bewerkstellig” of dalk “Vredesamesprekings op Wes-Kaapse –plase gaan steeds voort”. Of dink jy eerder aan vrede in die lyn van “rus en vrede”, ‘n komende vakansie by die see of êrens in die natuur.

Die HAT het twee definisies van ‘vrede’, nl. “die afwesigheid van oorlog of konflik” of “ ‘n innerlike gevoel van rus en kalmte; algehele tevredenheid”.

William Wordsworth het eenkeer gesê dat vrede die kernkomponent van alle geluk is. Alle mense streef geluk na. Maar, om gelukkig te wees, moet die mens in vrede lewe. Vrede met jouself (innerlike vrede), met jou medemens, met die natuur (om in harmonie met die natuur te kan saamleef) en met die ‘godheid’.

In ‘n wêreld wat gestroop is van vrede, vol geweld, misdaad en oorloë, kom God in hierdie Adventstyd(Kerstyd) en raak te midde van die onstuimigheid in en om ons, ons harte aan met Sy vrede – vrede wat alle verstand te bowe gaan.
Nou kan die vraag gou by ons opkom: Is dit moontlik om waarlik God se vrede te ervaar en daarin te lewe te midde van ons en die wêreld se huidige omstandighede?

Jou omstandighede, sonde, vrees, onsekerheid, twyfel en talle ander emosies skep voortdurend konflik in die mens. God se vrede werk in ons harte om ‘n einde te maak aan hierdie negatiewe belewenisse sodat ons werklik vrede kan beleef. God se vrede het in die eerste plek nie met uiterlike omstandighede te doen nie – dit gaan hier oor jou verhouding met God en jou houding teenoor die lewe vanuit jou verhouding met God.

Daarom kan ons Jesus se vrede nie in aardse woorde omskryf nie – dalk juis daarom dat Hy bevestig dat Sy vrede nie wêreldse vrede is nie (Joh.14:27).

God se vrede word slegs in verhouding met Jesus Christus bewerkstellig. Daarom dat Fil.4 dit duidelik maak dat ons alles wat ons pla,waaroor ons besorg is, in gebed aan God kan bekend maak en dat God se vrede, wat alle verstand te bowe gaan, oor ons harte en gedagtes die wag sal hou in Christus Jesus. Interessant, daar word nooit belowe dat ons omstandighede noodwendig gaan verander nie!

En dis die boodskap van Kersfees: van hoop en liefde in ‘n gebroke wêreld - van VREDE - van Christus wat ‘n verskil kom maak in mense se lewens.

Maar wat beteken dit vandag vir my en jou, en meer nog, wat kom vra dit van ons? Wat maak ons met hierdie vrede van die Here?

Eerstens dink ek moet elkeen van ons in hierdie Kersfeestyd tyd maak om eerlik en ernstig na te dink oor Jesus, oor ons verlossing, oor Kersfees en oor ons lewe. Oor die verskil wat Jesus in my lewe maak, of behoort te maak. Oor my eie idee en belewenis van Kersfees, wat natuurlik die hele tyd gebombardeer word met die wêreld se gekommersialiseerde en gesekulariseerde idees van Kersfees.

Om dankie te sê vir Jesus – dat Hy Homself verneder het (Fil.2) en aarde toe gekom het, al het Hy geweet wat vir Hom wag. Dat Hy ook vir my vrede gebring het – vrede met myself, met my medemens en die natuur, en met God.

Tweedens dink ek moet ons dit dan met iemand deel. Al is dit net deur naas die “Geseënde Kersfees”, ook iets te sê soos “Mag Jesus vandag ‘n verskil in jou lewe maak” of “Mag Jesus se vrede jou omhels op hierdie dag”. Kom ons deel die ware boodskap van hoop en vrede met ons kinders, met ons familie en met ons vriende. Maak tyd op Oukersaand om oor Jesus te gesels, saam met die feesvieringe, die groot eet en oopmaak van geskenke. Kom ons deel die ware boodskap van Kersfees met mekaar. Want dan sal ons ook deel hê aan die ware vrede en vreugde van die Kersgety.

En derdens dink ek moet ons as Christene, as kerk, as liggaam van Christus, deur fisiese dade draers wees van God se vrede en liefde. Om Jesus se hande en voete te wees hier op aarde. Om vreugde te bring waar daar droefheid is, om blydskap te bring waar daar hartseer is, om dié wat moedeloos is op te beur. Kom ons elkeen maak in hierdie weke voor Kersfees ‘n daadwerklike verskil in iemand se lewe. Maar kom ons maak ook vrede met die mense om ons! En nie aardse vrede wat gekoppel is aan voorwaardes en kontrakte nie – God se onvoorwaardelike vrede. Vra God om jou te wys in wie se lewe Hy hierdie week deur jou ‘n verskil wil maak. Hy sal jou wys.

Mag God ons elkeen hierdie Kersfees opnuut ontmoet en mag Sy vrede, vreugde en liefde ons inspireer tot diens aan Hom en aan mekaar.

Ek wil vnaoggend se boodksppie afsluit met die gebed van St. Franciskus van Assisi:

Here, maak my ‘n instrument van U vrede. Waar daar haat is, laat my liefde saai; waar daar onreg is, vergifnis; waar daar twyfel is, geloof; waar daar wanhoop is, hoop; waar daar duisternis is, lig; waar daar droefheid is, blydskap. O Goddelike Meester, gee dat ek nie soseer sal soek om getroos te word nie as om te troos; om verstaan te word nie as om te verstaan; om bemin te word nie as om lief te hê. Want dit is deur te gee dat ons ontvang; dit is deur te vergewe dat ons vergewe word; en dit is deur te sterwe dat ons tot die Ewige Lewe gebore word.

9 November 2014 Patensie

Vreemde vouens?

Nehmeia 13 :23-31

In die laaste hoofstuk van die boek Nehemia word vertel dat dinge erg skeefgeloop het tydens die afwesiheid van Nehemia. Die priester Eljasib het ‘n kamer in die tempelkompleks vir Tobija ingerig; die Leviete en sangers moes hulle diens in die tempel staak omdat die mense nie hulle beloofde offergawes gebring het nie; die Sabbat is nie onderhou soos hulle plegtig belowe het nie en baie mans het met vreemde vouens getrou...

 So tree verval in op alle lewensterreine. Die inrigting van die kamer vir Tobija dui op politieke verval, die nie-onderhouding van die tempel en nie-gee van offergawes sowel as die nie-onderhouding van die Sabbat dui op godsdienstige verval. Die ondertrouery met mense uit ander volke dui op sosiale verval...en dit alles het baie ernstige godsdienstige implikasies.

In al die gevalle het hulle die plegtige onderneming wat hulle volgens hoofstuk 10 gemaak het, vergeet. Ons het in Nehemia 13:1-3 gelees dat hulle na die boek van Moses gelusiter het en op grond van wat hulle gelees het, opgetree het. Toe hulle besef dat hulle nie met Ammoniete of Moabiete mag trou nie, het hulle almal wat van gemengde herkoms was, van Israel afgeskei (Neh. 13:3) Tydens die verloop van ‘n relatief kort tyd wat Nehemia geneem het om terug te gaan om aan die koning verslag te doen en om vir ‘n tweede termyn aangstel te word as goewerneur, trou hulle alweer met vrouens van Asdod en met Ammonitiese en Moabitiese vrouens.

Nehemia moes tot sy skok ontdek dat van hulle kinders Asdods of ander tale praat...die kinders het die tale van hulle ma’s gepraat, hulle word opgevoed in die taal van hulle ma’s. Dit beteken dat hulle ook in die kultuur en godsdiens van hulle ma’s opgevoed is. Wat meer is, hierdie kinders kon nie eers Judees, die destydse vorm van Hebreeus, praat of verstaan nie. Dit beteken dan mos dat Hebreeus nie die husitaal was nie.

Die pa’s was afwesig in die opvoeding van die kinders, en dit het baie implikasies gehad. Dit het onder andere beteken dat die kinders nie die wet van Moses of selfs die Ou-Testamentiese boeke wat toe al bestaan het, kon lees of verstaan nie. Met ander woorde, hulle godsdienstige opvoeding het daaronder gely. Hulle is nie opgevoed as kinders van die Here nie.

En dit is waaroor dit hier gaan. Nie oor die huwelike met vrouens uit ander volke as sodanig nie, maar eerder oor die impikasies wat dit gehad het vir die opvoeding van die kinders en veral die godsdienstige opvoeding en die aanbidding van die Here. Daarom word daar verwys na Salomo en wat gebeur het as gevolg van sy sonde en hoe Israel tot ‘n val gekom het as gevolg van “vreemde vroue” en hulle invloed op koning Salomo. Nou vang die mense dieselfde dinge aan. Leer mense dan nooit uit die geskiedenis en die foute van ander nie?

Nou kan ons maklik redeneer dat huwelike tussen mense van verskillende volke en tale vandag nie meer gesien kan word soos in die tyd van Nehemia nie, maar dan mis ons die punt. Dit gaan nie net om huwelike nie, maar eerder die impikasies daarvan. Dit gaan eerder oor die opvoeding van kinders en die aanbidding van die Here! En dis mos nou aktueel!

Dit kan nie ontken word dat ons ‘n krisistyd ten opsigte van ons kinders se opvoeding beleef nie. Nou kan ons  maklik die skuld vir die agteruitgang in die opvoeding van ons kinders voor ander mense/die regering se deur gooi. Maar ons moet eerder die hand in eie boesem steek. Wat leer ons kinders by die huis? Wat sien hulle? Wat hoor hulle?Is ons pa’s betrokke by die opvoeding van ons kinders? Watter voorbeelde stel ons vir ons kinders? Mens wonder soms of ons kinders nog “die taal van die Bybel” verstaan? Of is die “taal” wat in ons huise geleer word die van haat en selfsug en materialisme en so aan?

Die ondertrouery het in Nehemia se tyd ook die gevolg gehad dat die hele gesin nie die Here aanbid het nie. Die feit dat die mans Hebreeus kon verstaan en derhalwe kon deel in die aanbidding van die Here, en nie die vrouens en kinders nie, kon selfs daartoe lei dat die gesin as geheel nie die Here aanbid het nie.

 Die vraag kan dan gevra word of dit ook nie vandag een van ons probleme is nie. Hoeveel gesinne aanbid die Here as gesinne? Hoe dikwels word kinders nie sommer net kerk toe gestuur nie? Of kom vrouens of mans alleen kerk toe? Meer nog: voed ons ons kinders so op dat  hulle die Here aanbid en dien en orals en altyd volgens Sy Woord leef?

Nehemia was so kwaad toe hy hierdie wanpraktyke sien en die gevolge daarvan besef, dat hy woedend geword het. “Ek het met die mense geraas, hulle vervloek, party van hulle geslaan, hulle hare uitgetrek en hulle voor God ‘n eed laat aflê: Julle sal julle dogters nie laat trou met die heidene se seuns en hulle  dogters nie met julle seuns of met julleself nie” (Neh. 13:25). Dat Nehemia hieroor baie sterk gevoel het, is duidelik. Hy het nooit vantevore so opgetree nie. Dis asof hy homself verloor in sy woede.

Drastiese stappe is geneem om toe te sien dat die opvoeding van kinders en die aanbidding van die Here suiwer gehou word..... Is ons bereid om dieselfde te doen?

Nehemia sluit af met ‘n gebed. Nehemia bid dat die Here sal onthou hoe die mense, insluitend die priesters en Leviete die aanbidding van die Here besoedel het. Hy bid ook dat die Here sal onthou dat die diens aan die Here herstel is. So eindig die boek met ‘n verwysing na verval maar met die klem op herstel. Daar was nou hoop omdat die verhouding met die Here herstel is....mag dit ook ons gebed wees: dat die Here sal onthou dat ons ook opgetree het in tye van agteruitgang en verval en dat ons bygedra het tot die heropbou van die gemeenskap en die aanbidding van die Here.

                                                                                                                                                                              

26 Oktober 2014 Patensie

Agteruitgang vra kragtige optrede

Nehemia 13:10-14

As die kat weg is, is die muis baas. Ver van jou goed, naby jou skade. So lui die spreekwoorde. In hierdie spreekwoorde is groot waarde opgesluit. Is dit nie so dat as iemand weg is, ander sy goeie werk soms ongedaan maak nie? Agteruitgang en verval tree so maklik in. Hoe tragies dat daar gedurig toesig gehou moet word. Mense het nou eenmaal die geneigdheid om dinge na te laat of die wet te oortree as hulle nie dopgehou word nie. Dink maar net aan wat ons kinders al aangevang het in ons afwesigheid of wat ons self al aangevang het toe ons kinders was en ons ouers weg was of ons baas dalk weg was.

Nehemia was ook vir ‘n tyd lank afwesig. Hy moes teruggaan na die Persiese koning en was ‘n tyd lank daar voor hy toestemming gekry het om weer na Jerusalem te te gaan (Neh. 13:6-7). By sy aankoms het hy gevind dat dinge nie so goed gegaan het tydens sy afwesigheid nie. Hy vind uit dat die Leviete en sangers nie hulle aandeel aan onderhoud ontvang het nie (Neh. 13:10). Die Leviete en die sangers wat moes diens doen, was daarom gedwing om na hulle eie grond terug te gaan. Hulle het immers nie meer salarisse ontvang nie en moes maar self hulle eie potjies gaan krap om liggaam en siel aanmekaar te hou.

Hoe vinnig kan dinge nie agteruitgaan nie. As mens nie jou hand op dinge hou nie, val dit sommer gou-gou uitmekaar. As mens nie jou hand op jou tuin hou nie, vergaan die blomme en neem die onkruid oor. As mens nie jou huis gereeld onderhou nie, sal jy naderhand agterkom dat groot herstelwerk nodig is. As jy nie jou besigheid oppas en jou hand daaaraan hou nie, kan dit ten gronde gaan. Dit het baie al ervaar. Dit geld ook vir verhoudings....as jy nie aandag aan jou verhoudinge gee nie, vat dit nie lank voor dinge begin skeefloop nie. Huweliksmaats leef bymekaar verby en dan kan dinge lelik skeefloop en verbrokkel ‘n huwelik. Waar ouers nie tyd maak vir hulle kinders nie, raak die generasiegaping al groter en tree vervreemding in. Nou gebeur dit vandag nog, dat waar ‘n projek met sukses voltooi is, mense maklik agteroor sit en dink dat alles nou maar goed sal verloop. Helaas is dit nie die geval nie. Is dit nie wat ons ook in Openbaring lees oor die gemeente van Laodisense nie: dat hulle lou geword het. Hulle het nie meer met ywer en toewyding gewerk nie. Waar is die ywer en toewyding in ons dienswerk aan die Here en ons betrokkenheid by koninkrykswerk in ons gemeenskap?

Wat die agteruitgang in die tyd van Nehemia in ‘n ernstiger lig gestel het, is die feit dat hullle nie lank tevore nie plegtig belowe het om hulle bydraes te gee en om die tempel en die tempeldiens in stand te hou. Hulle het dit plegtig onderneem en met hulle handtekeninge bevestig. Hulle het selfs hulle onderneming afgesluit met die woorde: “Ons sal die huis van ons God nie verwaarloos nie” (Neh. 10:39). Nou doen hulle presies dit wat hulle onderneem het om nie te doen nie! En ons?

Nehemia het juis uitgevind dat die tempel verwaarloos was (Neh. 13:11). Dit was die gevolg van die swak bestuur en die afwesigheid van mense soos die Leviete en sangers wat die tempel in stand moes hou. Bestuur is ten diepste ook ‘n geloofsaksie. Die wyse waarop ons ons sake en huise bestuur, reflekteer ons verhouding met die Here. Is die agteruitgang in ons gemeenskap, die verval van morele standaarde, die gebrek aan respek en dissipline nie tekens van ons swak bestuur van ons huise, skole, kerke en gemeenskap nie? Laat ons nie maar God’s waters oor God’s akkers loop nie?

Nou is dit maklik om hierdie gedeelte letterlik toe te pas op ons situasie. Ons kan daarop wys dat elke gelowige die verantwoordelikheid het om ‘n bydrae te maak sodat die predikant betaal kan word. Dit is waar. Het ons nie almal ook onderneem om ons deel by te dra tot die opbou en instandhouding van ons kerk nie? Dit behels ook finansiële bydraes om die kerk aan die gang te hou. Die rekeninge en salarisse moet betaal word. Die kerk moet sy verpligtinge na buite nakom. Daartoe het elke lidmaat hom of haar mos verbind.

Dit gaan hier om meer as net dit. Hierdie is eintlik ook ‘n voorbeeld van agteruitgang en verval wat ook in ons gemeenskap na vore kom. Dit is egter simptomaties van dieper liggende geestesingesteldheid. Dit gaan mos in die geval van die Leviete daarom dat daar ‘n totale gebrek aan ondersteuning en hupverlening was. Dit was die gevolg van selfgesentreerdheid. Eie belange het het voorp gestaan en die lot van ander het hulle nie veel geskeel nie. Dit is juis presies wat tans daartoe lei dat ons gemeenskap agteruitgaan en verval. Is dit nie waaraan ons ook skuldig is nie? As ons werklik luister na die eis wat Jesus gestel het,naamlik dat ons ons naaste moet liefhê soos onsself, sal dit nie die geval wees nie. Dra ons mekaar se laste op die hart? Ondersteun ons mekaar? Help ons mekaar?

Nehemia, het onmiddelik opgetree. Hy het die Leviete opgesoek en teruggebring. Dit kon nie ‘n maklike of aangename taak gewees het nie. Baie het seker vir hom gesê dat hulle nie sal terugkom nie omdat hulle nie verseker is van ‘n inkomste nie, of dat hulle verwerp is en nie kans sien om weer te begin nie. ... op die ou ent het woorde gewek maar voorbeelde gestrek. Nehemia se optrede en inisiatief lei daartoe dat almal weer hulle verantwoordelikhede nakom en bydraes maak....

Spoedige optrede is noodsaaklik. Let op dat Nehemia hier stilweg en beslis optree, maar dat hier nie sprake is van groot projekte of radikale optrede nie. So is dit dikwels nie nodig dat ons ook radikale stappe moet neem of dinge aan die groot klok moet hang nie. Ons moet net beslis optree en dit wat verkeerd loop, regtel en maatreëls tref dat dit nie weer sal gebeur nie.

Hierdie gedeelte sluit af met die gebed van Nehemia: “Onthou tog wat ek gedoen het my God! Moet tog nie dat my liefdesdade wat ek vir die huis van my God en vir Sy diens gedoen het, vergeet raak nie”. (Neh. 13:14). Kan ons ook bid dat die Here ons liefdesdade nie sal vergeet nie? Of het ons nie sulke goed nie? 

19 Oktober 2014 Patensie

Onderneem plegtig om as kind van God te leef

Nehemia 9:38-10:39

Die heropbou van die gemeenskap kan nie op enkele vlakke geskied nie. Dit is eintlik ‘n allesomvattende taak wat al die fasette van die lewe insluit. Die heropbou van die gemeenskap is ook nie die taak van slegs enkeles nie, maar almal behoort daarby betrokke te wees. Die heropbou van die gemeenskap is ook nie ‘n taak wat ligtelik opgeneem kan word nie. Dit vra dat elkeen sy of haar verantwoordelikheid sal besef en sal onderneem om aktief betrokke te wees.

Die Judeërs wat uit ballingskap teruggekeer het na Juda, moes hulle gemeenskap van die grond af herbou. Dit het ingelsuit dat hulle vir hulle huise moes bou, landerye en wingerde moes aanlê of besighede begin en die stad moes herbou en beveilig. Hulle moes ook die tempel herbou en die kultus, die gesamentlike aanbiddding van die Here herstel. Dit was ‘n moeilike taak wat baie van hulle gevra het. Almal was daarby betrokke, en elkeen moes eenvoudig sy deel bydra.

Die omvattende taak is nie ligtelik opgeneem nie. Ons lees dat hulle ‘n skriftelike onderneming aangegaan het en dat hulle hierdie onderneming persoonlik onderteken het. Hulle het hulself dus verbind tot die heropbou van die gemeenskap. Opvallend is dat hierdie onderneming juis redelik na aan die einde van die boek vermeld word, nadat die tempel en die stadsmuur herbou is en die fisiese heropbouproses afgehandel is, verbind hulle hulself tot die deurlopende instandhouding van die gemeenskap. Die heropbouproses eindig nie as die heropboutake afgehandel is nie. Dan gaan die geestelike heropbouproses voort. Nou is die gevaar dat mens na die fisiese heropbouproses kan terugsit en dink dat alles nou afgehandel is. Dit gebeur al te dikwels.

Waartoe het die gelowiges hulself verbind? Hier word ‘n hele aantal sake genoem. Hulle onderneem om nie hulle kinders met heidene te laat trou nie, om die Sabbat en die Sabbatsjaar te onderhou en om elkeen jaarliks vier gram goud, die eersteling van alles, hulle tiendes en offergawes te gee. Nou wat beteken dit om nie hulle kinders met heidene te laat trou nie? (Neh. 10:30). Ons moet onthou dat die meeste huwelike destyds gesluit is na onderhandelinge tussen die ouers van die bruidegom en die ouers van die bruid. Dit was die taak van die ouers van die bruidegom om toe te sien dat hulle seuns met iemand trou wat na aan die familie was, verkieslik iemand binne dieselfde stam. Dit was noodsaaklik om die familiebesittings in die familie te hou, om die stam se relatiewe sterkte te behou en selfs uit te bou en veral om die godsdiens suiwer te hou. Hierdie onderneming het dan nie soseer te doen met volksuiweriheid nie, maar eerder met godsdienssuiwerheid.

Hulle onderneem verder om die Sabbatdag te onderhou deur selfs niks op die Sabbatdag van heidene te koop nie(Neh.10:31). Tydens die ballingskap was die onderhouding van die Sabbat die belangrikste uitwendige teken van hulle geloof. Toe kon hulle nie meer die Here in die tempel aanbid nie, hulle kon ook nie offers aan die Here bring nie. Die onderhouding van die Sabbat het toe, saam met die besnydenis, die uitstaande kenmerk van die lewe van gelowiges geword. Hieraan kon hulle onderskei word van ander mense. Noudat hulle terug is en weer in die tempel kon feesvier en offers bring, was daar sommige mense wat gedink het die onderhouding van die Sabbat was nie meer so belangrik nie. Terselfdertyd het ander mense ook saam met hulle in die land gewoon wat ander gode aanbid het, en hulle het byvoorbeeld nie die Sabbat onderhou nie. Gevolglik het hulle onder andere op die Sabbat handel gedryf. Hulle kon nie verbied word om dit te doen nie, en nou was die gevaar dat die Jode ook kon begin om op die Sabbat handel te dryf om die nie-Jode se besighede op die Sabbat te ondersteun. Deur dit te doen, sou hulle dan ‘n belangrike kenmerk van hulle godsdiensbeoefening ongedaan maak.

Hulle onderneem verder om die sabbatsjaar te onderhou deur elke sewende jaar die lande braak te laat lê en alle skulde vry te skeld (Neh. 10:31). Sou dit nie fantasties gewees het as ons elke sewende jaar vrygestel kon word van ons werk en boonop ons skuld nie? Maar dis nie waaroor dit gaan nie. In daardie tyd was die onderhouding van die Sabbat en ook die sabbatsjaar kenmerke van hulle geloof wat hulle onderskei het van die ander godsdienste. Op die unieke wyse het hulle deur hulle lewenswyse te kenne gegee dat hulle die Here aanbid en dien. Hulle onderneem daarom plegtig om so te leef dat almal kan sien dat hulle die Here aanbid en dien.

Dit is waartoe hierdie gedeelte van die Woord van die Here ons oproep. Leef so dat ander kan sien dat ons die Here aanbid en dien? Ons leef immers ook in ‘n land waar daar mense is wat ander godsdiesnte aanhang. Die vraag kom dan: waaraan kan die ander inwoners van die land en mense uit ander lande sien dat ons die Here aanbid en dien? Nou praat ons nie van kerkgeboue nie, maar van lewenswyses wat ons onderskei van die nie-gelowiges. In die lig van die groot gebod en Jesus se herhaalde beklemtoning van die uitlewing van liefde as teken van ons geloof, moet ons vra of ons plegtig onderneem om elke dag in liefde te leef en dus so te leef dat almal wat met ons in aanraking kom, kan sien dat die liefde van Jesus uit ons lewenswyses straal.

Onder leiding van Nehemia het die gelowiges verder onderneem om alles in hulle vermoë te doen en sorg te dra dat die huis van hulle God nie verwaarloos sou word nie. Dit beteken  dan dat hulle sou toesien dat die gebou wat hulle pas voltooi het, in stand gehou sou word. Dit gaan egter ook om meer as net die fisiese gebou... dit gaan ook en  miskien juis om die instandhouding van die aanbidding van die Here. Hulle onderneem plegtig om so te leef en sodanig op te tree dat die aanbidding van die Here kan voortgaan...hiervoor sou hulle opofferinge moes maak wat hulle aan hulle eie sake sou voel.

Nou moet ons nie gaan eis dat elkeen soos die Israeliete van ouds elkeen vier gram goud en hout en al die eerstelinge en tiendes en offergawes moet bring om die kerk, die eredienste en al die aktiwiteite van die kerk in stand te hou nie. Waartoe hierdie gedeelte ons wel oproep, is dat elkeen van ons, elke gelowige, plegtig sal  onderneem dat ons die huis van God nie sal verwaarloos nie, dat ons die aanbiddding van die Here nie sal verwaarloos nie, dat ons die diens aan die Here nie gering sal skat nie, dat ons elke dag so sal leef en sodanige opofferinge sal maak dat almal kan sien en weet dat ons die Here dien. Dit kan behels  dat ons op ander maniere opofferinge sal maak, soos byvoorbeeld om van ons tyd af te staan om betrokke te wees by allerhande dinge wat die Here vir jou deur Sy Gees ookal vra....Dien die Here met oorgawe en op alle lewensterreine. Nehemia 10 roep elke gelowige op om erns te maak met ons aanbiddding van die Here!

5 Oktober 2014 patensie

Luister na die Woord van die Here en vier Fees!

Nehemia 7:73-8:13

Die samekoms van gelowiges het nog altyd ‘n sentrale rol in die lewe van gelowiges gespeel. Dit is so dat die mens ‘n sosiale wese is. Mense soek mekaar op en wil in groepsverband leef. Ons sien dit mos sterk by ons kinders wat net nie sonder hulle maatjies wil wees nie. Jongmense soek lewensmaats. Namate mens ouer word, word die samesyn met familie en vriende ook al hoe belangriker. Dit is ‘n natuurlike verskynsel dat mense in groepsverband wil leef. Dit is daarom voor die hand liggend dat gelowiges ook die begeerte het om saam met ander gelowiges te wees.

Dit behoort in die samekoms van gelowiges egter nie alleen te gaan om die saamwees nie, maar die doel van die saamwees behoort te sentreer om die aanbidding van die Here en die luister na Sy Woord.

In hierdie gedeeltes lees ons in die eerste plek dat almal wat uit ballingskap teruggekeer het hulle gevestig het in die stede waar hulle vandaan gekom het. Almal keer dus terug na die plek van herkoms. Dan word dit genoem dat Israeliete hulle oral in die land gevestig het. Oral in die stede was Israeliete wat teruggekeer het na hul vaderland. Dit beteken dan ook dat hulle oor die hele land versprei was. Ons lees egter nie van enige vorm van gesamentlike organisasie van hierdie teruggekeerde ballinge nie, en die vraag kom dan: hoe gaan hulle hulself as groep oragniseer?

In Nehemia 6:6-7 lees ons dat Sanballat beweer dat daar ‘n gerug was dat Nehemia homself as koning sou wou laat uitroep. Dit beteken dat die vyande van Israel gevrees het dat die Judeërs ‘n politieke staat wou stig en so die gesag van die Persiese Ryk verwerp en daardeur onrus en onstabilitiet in die ou Nabye Ooste sou kom. Gaan die Jode nou weer probeer om ‘n nasionale eenheid te vorm en die ou Dawidsryk en koninkryk probeer oprig? Dit is hierop dat Nehemia 8:1-13 ‘n duidelike antwoord gee. “Die hele volk het soos een man bymekaargekom op die plein voor die Waterpoort en vir Esra die Skrifgeleerde gevra om die wetboek van Moses waarin die bevele van die Here aan Israel opgeteken is, te bring.” (Neh. 8:2).

 Opvallend dat ons nie hier lees dat die hele volk opgeroep is om bymekaar te kom nie. Ons lees nie van ‘n bevel of versoek van die kant van Nehemia of Esra of die leiers nie. Dit word as ‘n spontane byeenkoms beskryf. Dit was ‘n volksbesluit. Leer ons nie hieruit dat daar nie aldag gewag moet word dat die leiers die besluite moet neem nie? Die gemeenskap moet spontaan self na vore kom in sake wat hulle na aan die hart lê.

Die samekoms rig ‘n duidelike versoek, naamlik dat Esra die wetboek van die Here moet bring. Die doel van die samekoms is dan baie duidelik.... hulle het nie politieke motiewe gehad, of hulle wou nie in opstand kom nie en hulle wou ook nie kla oor allerhande dinge nie, nee hulle kom almal saam omdat hulle na die wetboek van Moses wou luister....

Hierdie begeerte hang saam met die feit dat baie min mense destyds kon lees en skryf, heel moontlik kon minder as 5% van die bevolking lees of skryf, so die oorgrote meerderheid kon dus nie self die wetboek lees nie. Die begeerte was ook dieper...hulle weet dat hulle die gemeenskap moes herbou, nou is die fisiese heropbouproses afgehandel, die tempel, en die stadsmure en huise is herbou en die landerye en die wingerde is aangelê...en nou moet hulle die gemeenskapslewe herbou. Wat moet die karakter en norme, die basis van die gemeenskap wees? Hulle vra dan dat Esra die wetboek van Moses waarin die bevele van die Here aan Israeel opgeteken is, aan hulle voorhou. Dit is baie duidelik: hulle wil die gemeenskap heropbou op grond van die bevele van die Here aan Israel.

Esra doen wat gevra is, en hy het daaruit voorgelees op die plein voor die Waterpoort van ligdag af tot die middel van die dag ten aanhore van almal... die aandag van die hele gemeente was by die wetboek”(Neh. 8:4)...dit was ‘n baie lang diens...wat hulle met toewyding bygewoon het! Hulle is nie net daar nie, maar hulle gee aandag want dis vir hulle ‘n saak van groot erns.

Ons lees hier dat die gemeente verstaan het. Daar word nogal dikwels hier na die woord verstaan verwys. Die gemeente luister met aandag. Hulle hoor en begryp waaroor dit gaan. Hulle reageer dan ook daarop. “Die hele gemeente het gehuil by die aanhoor van die wet” (Neh. 8:10).

Mense huil om verskillende redes. Party uit blydskap, maar dit lyk nie of dit hier die geval was nie. Party huil omdat die oomblik te groot is, ander huil uit herhinnering aan die vorige geleenthede wat hulle lank gelede gehad het om na die wet van die Here te luister. Sommige huil omdat hulle skuldig gevoel het...

Nehemia en Esra sê dan: “Hierdie dag word gewy aan ons Here. Moenie bedroef wees nie; as julle die Here met blydskap dien, sal Hy julle beskerm”(Neh.8:11). Die Leviete het die woorde herhaal. Die gemeente het geluister en toe gaan eet, lekkkernye uitgedeel en groot feesgevier (Neh. 8:13).  As ons byeenkomste tog maar so sou afloop! Dien die Here met blydskap.

Vir die eerste lesers het hierdie gedeelte gesê dat hulle nie daarna moet streef om ‘n politieke ryk daar te stel nie. Die riglyne van die gemeenskap van gelowiges wat hulle moes opbou, is te vinde in die wetboek van die Here. Die kernsamevatting daarvan is dat die Here met blydskap gedien moet word en dat die gelowiges dan versker kan wees dat die Here hulle sal beskerm.

Dit is ook die boodskap van hierdie gedeelte aan ons. Sal ons nie ‘n slag ons verdeeldheid laat staan en geestlike eenheid nastreef nie? Moenie julle heil soek in politieke of sosiale struktire nie. Luister met aandag na die betekenis van die boodskap van die Bybel. Dien die Here met blydskap in die wete dat Hy ons verlos het en ons as Sy kinders aangeneem het en ons sal beskerm!

21 September 2014 Patensie

Steur jou nie aan bangmaakstories nie!

Nehemia 6:1-14

Geen heropbouprojek was nog ooit sonder teenstand nie. Daar was helaas nog altyd mense wat ander se goeie werk in die wiele probeer ry. Bangmaakpraatjies, skinderstories en verspreiding van vals gerugte was nog altyd van die mees algemene maniere waarop mense die goeie werk van ander onmoontlik of ongedaan wil maak. Baie keer het diegene wat ander wil afkraak en hulle werk wil stopsit, bybedoelings of geheime agendas. Soms gaan mense so ver om ander om te koop om hulle vuil werk te doen om mense wat met hart en siel hulle aan opheffingswerk wy, sover te kry om die goeie werk te staak. As godsdiens dan nog as rookskerm gebruik word om die doel te bereik, word die pogings nog meer verwerplik.

Dit is waaroor dit ook in hierdie gedeelte gegaan het. Sanballat en Tobija het gehoor dat die mure van Jerusalem klaar gebou was en dat dit nêrens meer vervalle was nie. Die enigste deel van die heropbouprojek wat nog nie voltooi was nie, was die poortdeure wat nog nie gehang was nie. Dit was die belangrikste deel van die projek, en sonder poortdeure kon enigeen nog die stad ingaan en kon ‘n aanval van ‘n vyndelike mag nouliksafgeweer word. Dis soos om ‘n hoë muur om jou erf te bou sonder ‘n hek.

Sanballat en sy handlanger het besef dat dit hulle laaste kans was om die stad weerloos te maak en eintlik al die werk wat tot nou toe gedoen is, ongedaan te maak. Al die vroeëe pogins om die werk te stop, het misluk.

Sanballat en Tobija stuur nou ‘n boodskap na Nehemia en vra of hulle nie in Kefirim in die Onolaagte bymekaar kan kom nie. Hulle wou dus buite die stad op ‘n neutral plek bymekaar kom. Nehemia sou sy werk moes laat staan om die reis daarheen te onderneem. Hy besef dat die doel van die byeenkoms was om hom by te kom, en hy sien deur die planne. Dis nie ‘n vriendskapssamekoms nie.

 Hy laat hulle dan weet dat hy besig is met ‘n groot werk en dat hy nie kan kom nie. Hoekom sou die werk moes stilstaan sodat hy na hulle kon gaan?

Sanballat’hulle het net aan en aan gehou. Hulle kry nie end om hom te oorval met versoek na versoek nie. Nie minder as vier keer stuur hulle dieselfde boodskap, en elke keer kry hulle dieselfde antwoord. Nehemia is besig...hy is volkome toegewy aan sy werk. Hy kan nie kom nie en stel nie belang in die ontmoeting nie.

Is dit nie waarmee ons soms te doen kry nie? Mense kan so knaend aanhou om jou te pla, aanhou om klippe in jou pad te gooi, aanhou en aanhou om jou daartoe te kry dat jy jou werk los of verwaarloos of sommer handdoek ingooi. Mense vind fout en kritiseer en doen alles in hulle vermoë om jou goeie pogings ongedaan te maak. Die Bybel sê hier baie duidelik: moet jou nie steur aan hierdie aanhoudende praatjies nie. Hou aan met werk! Doen wat jy moet. Gaan aan met die koninkrykswerk wat jy doen!

Maar nog gee Sanballat-hulle nie op nie. Hulle verander egter nou net van tegniek. Die vyfde keer stuur hulle ‘n amptenaar met dieselfde boodskap, maar ook met ‘n onverseëlde brief, en in die brief word beweer dat ‘n gerug in die omloop is dat Nehemia ‘n opstand beplan en dat hyself koning wil word. Daarvoor sou hy blykbaar reeds voorbereidings getref het deur profete aan te stel wat hom as koning sou salf. Die feit dat die brief nie verseël was nie, dui daarop dat hulle wou hê dat dit deur baie gelees moes word en dat die gerug waarvan hulle praat so kon versprei. Hulle versin self die gerug en versprei dit dan ook self. Op die manier wou hulle Nehemia afpers en dwing om homself te kom verdedig.

Nehemia antwoord in geen onduidelike taal nie: “Niks van wat jy sê, is waar nie. Jy suig dit uit jou duim” (Neh. 6:8). Uit dit wat ons alreeds in die vorige hoofstukke gelees het, blyk dit dat die aantygings teen Nehemia aan die belaglike gegrens het. Hy het selfs al die jare sonder salaris gewerk. Nooit het hy homself op die voorgrond gedwing nie. Trouens, hy was altyd besonder beskeie oor sy werk en sy rol in die gemeenskap. Weer sien hy deur hulle planne. Hulle wil  dat die werk tot stilstand moet kom.

Hoe belaglik kan skinderstories nie wees nie. Ons ken die spreekwoord wat lui dat waar daar ‘n rokie trek, daar ‘n vuurtjie is. En dan gebruik ons dit as verskoning om ons ore uit te leen vir skinderstories. Skindderstories is uit die duimgesuigde stories, en dis van alle waarheid ontbloot. Tog is dit so dat meer mense se lewens al verwoes is daardeur as deur gewere. Die ergste van alles is dat dit baie keer nie die Sanballats, die vyande van die kerk, is wat hulle hieraan skuldig maak nie, maar kerkmense. So word pogings aangewend om die goeie werk wat ander doen tot stilstand te bring. Hoe baie goeie projekte is nie al gestaak nie omdat mense beskinder is en hulle dan maar die handdoek ingooi.

Nehemia stel hier weer die voorbeeld. Steur jou nie aan bangmaakpraatjies nie. Leen jou ore nie uit vir skinderstories nie. Gaan aan met jou werk. Doen wat jy moet om jou gemeenskap weer op te bou. Sit skouer aan die wiel en bly betrokke by die heropbou van die mure, die norme van ons gemeenskap. Werk onverpoosd om alles in jou vermoë te doen om veral in jou gemeenskap aan te spreek. Wees betrokke by misdaadbekamping, gevangenebedienning, opheffingsprogramme, jeugprogramme, voorkoming van drank en dwelmisbruik, voorkoming van vigs en so aan. Bou die mure van Jerusalem en moet jou nie laat afsit deur ongegronde praatjies nie.

Nog gooi Sanballat nie tou op nie. Hierdie keer koop hy Semaja om om Nehemia in ‘n lokval te lei. Ja omkopery is ‘n euwel wat byna so oud is soos die mensdom is.  Semaja sluit homself in sy huis toe. Hy is ‘n regte lafaard. Geen wonder dat hy die ideale omkoopteiken was nie. Mense wat omgekoop word, het mos gewoonlik maar een of ander ernstige swakheid in hulle persoonlikheid. Wat Semaja se optrede selfs meer laakbaar maak, is dat  hy nog ewe vroom vir Nehemia sê: “Kom ons ontmoet mekaar in die huis van God, binne in die tempel, en laat ons dan die deure van die tempel sluit, want daar kom mense om jou dood te maak, hulle kom vannag om jou dood te maak (Neh. 6:10).

Dis laakbaar want hy wil nog die tempel gebruik as plek waar Nehemia om die lewe gebring sou word. Nog meer laakbaar is die feit dat hy hier as profeet voorgehou word! Sy woorde word in die vorm van ‘n gedig aangebied, een van die kenmerke van profetiese uitsprake van daardie tyd. So onder die skyn van godsdiens word gepoog om Nehemia te laat afsien van die werk waartoe die Here hom geroep het! In sy slotgebed verwys Nehemia dan ook na Noadja en die ander profete wat hom wou bangmaak.

Mens kan nog verstaan dat Sanballat en sy handlangers Nehemia wou laat afsien van die heropbouprojek, maar dat daar profete was wat dit ook gedoen het, is onderstaanbaar. Hoe kan kerkleiers tog so dom wees. Hoe verskriklik is dit as die kerk en kerkleiers en kerksmense onder die dekmantel van godsdiens eie belange wil bevorder en eie gesag en mag en eer nastreef. Omkoopgeskenke aanvaar, ampsdraers navolg en die regering gedienstig napraat...dan verloor die profete hulle profetiese taak. Hoe tragies dat dit vandag nog voorkom.

Onverskrokke antwoord Nehemia dat hy nie sal vlug of wegkruip nie. Hy het geweet dat dit wat Semaja gesê het nie die waarheid is nie en dat ook hy ‘n verskuilde agenda gehad het. Dis asof Nehemia nie eers genoeg tyd gehad het om Semaja se valsheid uit te wys en met hom in gesprek te tree hieroor nie. Hy sê sommer net baie kort en duidelik dat hy dit nie sal doen nie. Dit help nie om met mense wat godsdiens as dekmantel gebruik te redeneer nie. Moet jou nie deur hulle laat afsit nie. Gaan aan met jou werk...

Die Woord van die Here leer ons in Nehemia 6:1-14 dat gelowiges teenstand kan verwag. Dit nie net eenmaal nie, maar herhaaldelik. Die teenstand kan verskillende vorme aaneem. Dit kan ons seermaak en bangmaak. Elke gelowige word opgeroep om te volhard in die roeping waartoe die Here jou geroep het. Elke gelowige moet betrokke wees by die heropbou van die mure, by die heropbou van ons gemeenskap. Dit kan op so baie maniere en terreine gedoen word. Elke gelowige sal weet wat sy of haar roeping in die verband is en waar die Here ons talente wil inspan om te bou en nie net aan die heropbou van ons gemeenskap nie, maar daardeur juis aan die heropbou van die koninkryk van God!

Elke gelowige word dan vanoggend opgeroep om volhardend aan te hou werk. Moenie ophou nie, al is die teenstand ook hoe groot. Hou aan werk met die bede van Nehemia 6:9 voortdurend op die lippe: “Sterk tog my hande, o God!”

31 Augustus 2014 Patensie

Ag nee!

Nehemia 5:1-13

Bedreigings van buite kan ernstig en onstellend wees, maar bedreigings van binne is egter gewoonlik baie meer skokkend. So kan korrupsie en uitbuiting deur “ander” maklik veroordeel word. Ons almal lewer maklik ernstige kritiek op sodanige optrede. Maar wanneer korrupsie en uitbuiting in eie geledere voorkom, is dit ingrypender en ontlok dit nog hewiger emosionele reaksies.

In Nehemia 4 het ons gelees van bedreigings wat van buite gekom het. Sanballat en sy handlanger Tobija het die bouwerk bedreig met hulle smalende spotpraatjies en beplande aanval. In Nehemia 5 lees ons van ‘n bedreiging wat eintlik erger of ernstiger was.

Sekere mense en hulle vrouens het ‘n ernstige klag teen hulle Judese volksgenote ingebring. Wat het die klagtes behels? Hulle kla dat hulle nie kos het nie. Party moes vanweë hongersnood hulle land, wingerde en huise verpand om kos in die hande te kry. Ander moes geld leen om aan die koning belasting te betaal. Hulle moes hulle kinders as slawe verkoop vanweë die benarde finansiële posisie waarin hulle verkeer het. Uitbuiting was aan die orde van die dag. Armes is op groot skaal uitgebuit. Die rykes het van die moeilike omstandighede gebruik gemaak om hulle persoonlike posisie te verbeter ten koste van die armes.

Ons moet onthou dat die Jode pas teruggekeer het uit die Babiloniese ballingskap. Hulle moes van voor af begin het om ‘n lewe te maak, om huise te bou, landerye en wingerde aan te lê en ‘n bestaan te maak. Sommiges het bitter min gehad en het baie swaar gekry. Toe daar nog droogte en plae kom, het hulle gevou. Hulle kon net nie voorsien in hulle eie behoeftes nie, wat nog te sê belasting betaal. Die enigste uitkoms was om hulle landerye, wingerde en huise te verpand en selfs om hulle kinders as slawe te verkoop.

Kan ons ons in hulle situasie indink? Hulle kom terug in geloof en vol hoop op ‘n wonderlike nuwe lewe in hulle vaderland wat hulle baie lank gelede as ballinge moes verlaat. Nou lê al hulle drome aan skerwe. En dit deur omstandighede buite hulle beheer en die toedoen van medevolksgenote en geloofsgenote. Hulle eie mense, die wat week vir week saam met hulle aanbid en die Here geprys het, het die finale spyker in hulle doodskis geslaan!

Geen wonder dat Nehemia hewig ontsteld was toe hy dit gehoor het nie. Ons voel seker maar almal soos hy: kwaad vir die mense wat ander uitbuit, ander se teenspoed misbruik en hulle verryk ten koste van ander. Mens doen mos nie sulke dinge nie, maar laat ons nie te vinnig oordeel nie. Dit was nie net destyds dat sulke dinge gebeur het nie, want dit gebeur mos vandag nogsteeds. Daar is vandag talle mense wat vanweë omstandighede buite hulle beheer in die knyp is, sommige het hulle werk verloor, ander moes sien dat hulle besighede vou vanweë droogte of brande of ander rampe. Daar is so baie wat swaarkry. En dis ‘n tragiese werklikheid dat baie wat swaarkry, deur ander uitgebuit word...

Nehemia was hewig ontsteld . Hy oordink die saak deeglik en tree nie sommer onnadenkend of emosioneel of impulsief op nie. Hy roep ‘n volksvergadering byeen. Dit doen hy sodat hy die saak openlik kan hanteer. Nehemia sê dan: “Ons het ons Judese volksgenote wat aan heidene verkoop was, teruggekoop vir sover dit moontlik was” (Nehemia5:8). Hy sê eers wat hy en ander gelowiges gedoen het. Daarna spreek hy die uitbuiters direk en reguit aan: “Nou verkoop julle julle volksgenote en moet ons hulle ook uiteindelik terugkoop!” (5:8). Hy draai nie doekies om nie. Moet ons nie ook meer reguit en op die man af praat en die sonde wat teen ander mense gepleeg word, uitwys nie? Die kerk behoort die onreg wat gepleeg word netso hard aan te spreek. Dit beteken ook dat elke gelowige die onreg wat teen die ander gepleeg word, sonder huiwering en sonder om doekies om te draai aan te spreek.

Soos so dikwels gebeur, bly die beskuldigdes doodstil...Nehemia kon nie ‘n woord uit hulle uitkry nie. Toe al het die mense hulle swygreg gebruik. Toe al wou mense nie sommer hulle skuld erken nie...netsoos vandag nog.

Dis dan dat Nehemia sê “Dit is nie ‘n goeie ding wat julle besig is om te doen nie. Julle moet tog eerbied vir ons God hê in julle optrede en ons vyande, die heidene, minagting vir ons laat kry nie! (5:9). Wat Nehemia hier sê is verskriklik belangrik. Julle moet eerbied vir God hê in julle optrede teenoor ander mense. Wat ons teen ander mense doen reflekteer ons verhouding met die Here. Hoe kan ons sê dat ons God liefhet as ons nie ons naaste liefhet nie? Meer nog: is dit nie wat Jesus bedoel het toe Hy gesê het dat sover ons dit aan die geringste van ons medemens gedoen het, of nie gedoen het nie, ons dit ook aan Hom gedoen het, of nie gedoen het nie? Dit help net mooi niks om baie vroom in ‘n kerk te sit, terwyl ons ander mense uitbuit of selfs net ander in nood nie help nie maar in hulle nood die geleentheid sien om ons eie posisies te verbeter.

Nehemia stel ‘n duidelike eis: gee terug wat julle as pand gevat het en skeld hulle een persent van die geld wat hulle geskuld het, vry. Jy sien, godsdiens het praktiese implikasies. Godsdiens is nie iets waaroor mens maar net kan praat nie, maar dit is iets wat gelééf moet word, ook op materiële terrein. Jy moenie ander mense uitbuit nie, maar eerder die ekstra myl loop. Help die wat in nood is. As jy sê dat jy glo en as kind van God leef, moet jy bereid wees om op te offer om ander te help. Ja, om selfs self seer te kry om ander te help. Iemand het eenmaal gesê dat hulp wat jou nie seer maak nie, nie hulp is nie. Om ietsie af te knyp waarsonder jyself kan klaarkom, is geen gawe nie. Ware hulp is om te gee waarsonder jyself sal sukkel. Hulpverlening moet swaar aan eie lyf gevoel word.

Hoe gaan ons reageer? Die mense het na Nehemia geluister! Is ons bereid om hierdie ekstra myl te loop om ander wat in nood is, te help? Ek is nie seker of ons daartoe bereid sal wees nie...maar ons leer hier in die Bybel dat dit is wat gelowiges doen. Dra mekaar se laste en gee so uitvoering aan die Wet van God. Het God nie Sy eie Seun gestuur om ons skuld te betaal nie? Het Jesus Homself nie as offer aangebied en Sy lewe prysgegee ter wille van ons nie? As God ons so liefhet en so alles gee om ons skuld te vergewe en ons vry te spreek, behoort ons dan nie ook iets van so liefde te reflekteer in ons optrede teenoor ander nie? Behels liefde nie dat ons ook op materiële terrein bereid sal wees om mense in nood prakties by te staan en te gee sonder om terug te verwag nie?

 Behoort ons geloof nie ook sigbaar te wees in dit wat ons prakties doen vir mense in nood nie? Wat kan hiervan in ons lewens gesien word?

24 Augustus 2014 Patensie

Nehemia 4: 1-14

“Oorwin Ontmoediging”

“Die Bybel leer ons om ons bure sowel as ons vyande lief te hê”, het G.K. Chesterton gesê, “waarskynlik omdat hulle gewoonlik dieselfde mense is!” Dit was in die geval van die Jode, waar hulle die muur van Jerusalem herbou het, verseker waar...

Hoe ons teëspoed hanteer, sê meer van ons karakter as enigiets anders. Wil jy regtig weet hoe iemand is/van watter stoffasie? Hou hom dop wanneer dinge skeep loop; wanneer hy onder druk verkeer; wanneer hy moet wag; wanneer iemand hom afsny in die verkeer; wanneer hy moeg en seer is. Sommige sal treur en ander sal floreer. Sommige sal leer uit die situasie terwyl ander boosaardig kwaad sal word. Ons kan sommer baie by Nehemia leer oor hoe om ontmoediging te verwerk.

Bronne van Ontmoediging:

1)    Bespotting: v 1-3

Thomas Carlyle het gesê, “Bespotting is die taal van die duiwel”, inderdaad, die Bybel dui aan dat Satan ‘n leuenaar en ‘n beskuldiger van broeders is. Dit is sy besigheid om te bedrieg en te ontmoedig, en, moenie ‘n fout maak nie: terwyl Sanballat en Tobija sy mondstukke was, was Satan die een agter die hele besigheid! En soms werk bespotting! Dit kan baie effektief wees. Dieselfde mense wat braaf sal staan wanneer daar op hulle geskiet word, vekrummel wanneer mense vir hulle lag. En dit is wat daardie vyande van God doen, en wel binne hoorafstand vanaf die werkers aan die muur:

Dan maak Tobija nog in vers 3 ‘n grap wat impliseer dat selfs die ligte sprong van ‘n jakkals die muur sal laat omval. Ek is seker sy boesemvriende het lekker gelag, maar my advies aan Tobija sou wees om nie nou al sy werk op te gee vir ‘n werk as komediant nie!

Kom ons kyk na ander bronne van ontmoediging:

2)    Dreigemente: 7-8

3)    Uitbranding: 10-12

Let op die dinge wat ons sien gebeur in verse 10-12:

Die mense van Jerusalem was moeg en gefrustreerd. Wat sou nou gebeur? Sou hulle huis toe gaan en sê, ”Wel, ons het probeer – maar die werk was vir ons te groot. Ons kon dit net nie doen nie!” “Op die vlakte van aarseling verblyk die bene van talle miljoene wat, op die rand van oorwinning, gaan sit het, en al sittende, gesterf het.”

Reaksies op Ontmoediging:

Nehemia staan voor die grootste toets van sy leierskap; indien hy faal om beslissend, wys en effektief op te tree, mag hy dalk die titel van goewerneur behou, maar sy leierskap oor die mense sou sneuwel; die muur sou nie herbou word nie; en die glorie van God sou daaronder lei. Maar wat hy toe doen, grens aan geniale leierskap!

1)            Gebed: 4-5.9a

2)            Volharding: 6,15

Beplanning: 13, 16-20

3)            Positiewe Versterking: 14

4)            Paraatheid: 9b, 21-23

Die werkers was tegelykertyd gewapen met bougereedskap sowel as wapens. Spurgeon het sy tydskrif The Sword and the Trowel genoem na aanleiding van Nehemia 4 waar ons lees van “’n geveg teen sonde en arbeid vir God”. Hierdie mense was so ernstig oor hulle paraatheid dat hulle selfs nie hulle klere uitgetrek het nie. Die bouers en hulle handlangers was as individue, maar ook as maatskappy, gereed vir werk sowel as vir oorlog.

Ons kan vir ‘n lang tyd hierby stilstaan, maar ek gaan nie. Ek wil dit tog noem dat daar plek is vir balans tussen die twee belange in die bou van God se kerk. Ons moet soms aanvallend optree en bou – en terselfdertyd word ons deur God opgeroep om te verdedig. Paulus doen ‘n beroep op ons om die hele “wapenrusting van God” op te neem, waarvan die meeste vir verdediging is; om die waarheid te sê, die enigste duidelike aanvallende wapen is die Swaard van die Gees, oftewel die Woord van God! Jesus noem ons die “sout van die aarde”, en ons moet onthou dat in die ou dae was een van diete speel in die stryd teen die bose, en, nou meer as ooit tevore, kan ons ‘n positiewe verskil maak in ‘n siek samelewing....