24 Februarie 2013 Patensie

Hoe antwoord God op ons klagtes?

Habakuk 1:5-17; 2:1-20

Hoe anders is die antwoord van God dikwels nie. So anders as wat ons verwag. Soms wil ons uitroep: “Nie so nie Here! Nee dis nie die antwoord wat ons wil hoor nie.” Soms dink ons mos dat God glad nie gehoor het wat ons klagtes of vrae was nie. So asof Hy nie mooi verstaan het wat ons probeer sê het nie. Soms dink ons Hy antwoord glad nie omdat ons die antwoord wat Hy wel gee, nie wil aanvaar nie. Ja, God se antwoord is dikwels so anders, selfs skokkend en onbegryplik. Dit het Habakuk ook ervaar.

Habakuk het ernstig met die Here gepraat omdat wat hy beleef het, nie gerym het met wat hy geglo het nie. As hy so byna rasend en verwytend met God praat, ignoreer die Here hom nie. Hy raas ook nie met Habakuk nie. Die Here antwoord hom. Hy tree in gesprek met Habakuk...

Uit die eerste antwoord van die Here kom veral drie aspekte na vore. Die eerste is dat die antwoord van die Here inderdaad soms radikaal verskil van wat ons verwag.

 Habakuk het gekla oor die feit dat dit met die goddelose goed gaan en dat dit met die gelowiges sleg gaan. Hy het immers verwag dat die Here sal sê dat die goddelose  vernietig sal word en dat dit dan met die gelowiges sal goed gaan. Maar wat sê die Here? Hy sê dat die Galdeërs sal kom en die goddelose koning sal vernietig . Die ondergang van Jojakim was in lyn met die verwagting, maar die oorheersing van die Galdeërs pas nie. Hoe kan dit dan met die gelowiges goed gaan? Die Gladeërs ken God glad nie. Watter oplossing bied dit as een goddelose mag deur ‘n ander vervang word? En as hierdie goddelose mag nog ‘n vreemde volk is wat ander gode aanbid en bekend is vir sy wreedheid, onderdrukking, en godsdienstige onverdraagsaamheid, dan is dit mos nie ‘n aanvaarbare antwoord nie. In elk geval nie ‘n verwagte antwoord nie.

Dat God nie ‘n fout gemaak het in Sy antwoord nie is duidelik uit die gedetaileerde beskrywing van die optrede van die Galdeërs. Nee, God bedoel dit. Die Galdeërs sal kom, die koning uit die kussing lig, die land en stad verower en die inwoners onderwerp en in ballingskap wegvoer. Radikaal anders as wat verwag is en waarop gehoop is, is die antwoord van die Here.

Baie van ons sal kan saamstem dat die antwoorde wat die Here gee, soms radikaal anders is as wat ons verwag het of waarop ons gehoop het. Soms is dit so radikaal anders dat ons dit nie eens gehoor het as antwoorde van die Here nie.

Die tweede aspek wat hier na vore kom, is dat die Here in beheer is van die ganse geskiedenis. Destyds het die gelowiges gedink dat God veral met hulle besig is...Israel is die volk van God.Hy is besig met Sy volk en Sy land en Sy kinders. Nou sê die Here dat Hy die Galdeërs sal stuur, Hy is in beheer van die Galdeërs en al die magte en volke.

 Ons erken dit nie maklik nie, maar soms dink ons maar so. God is besig met ons. So asof Hy nie in beheer is van die hele wêreld is nie. Miskien dink ons dat die Here in beheer is van al die Christen volke, maar nie eintlik van die heidenvolke wat ander gode dien nie. Nee, Hy is in beheer van die hele aarde en ganse skepping. Niks staan buite Sy magsgebied nie.

Derdens is dit hier duidelik dat die antwoord van die Here onbegryplik is. Die Here antwoord Habakuk dat Hy die Galdeërs sal stuur en sê van hulle: “Vir hierdie sondige nasie is sy eie mag sy god (Hab. 1:11). Hoe kan God hulle gebruik om die ongelowige koning van sy volk te straf en die gelowiges te onderwerp en onderdruk? Habakuk en die gelowiges van sy tyd kon dit net nie verstaan nie. Vir ons is die antwoorde van die Here ook maar soms onbegryplik. Ons kan dit net nie verstaan nie. Dit maak nie vir ons sin nie. Dit sluit nie aan by wat ons glo nie. Ja, God se antwoorde is soms onbegryplik.

Nadat dit wat die Here geantwoord het, ‘n werklikheid geword het en die Galdeërs die volk met mag en geweld oorwin en onderwerp het, worstel Habakuk weer met God. Sy worsteling het dieselfde basis as die vorige keer, maar dis net soveel dieper. Die ellende is groter. Nou rym dit wat hy beleef nog minder met wat hy oor God geken en bely het.

 Habakuk bly egter die gelowige. Hy maak hom klaar vir die antwoord van die Here. Soos ‘n soldaat op die wagpos is hy gereed vir die antwoord. Habakuk 2:1 beklemtoon vir ons die verantwoordelikheid om ons voor te berei vir en in te stel op die antwoord van die Here.

Die tweede antwoord van die Here is minder skokkend as die eerste. Maar weer beantwoord die Here nie Habakuk se vrae direk en op die wyse wat hy sou verwag nie. Habakuk kry eers die opdrag om die antwoord van die Here neer te skryf. Dit moet hy groot doen sodat mense dit sommer in die verbygaan kan lees. Soos ‘n advertensiebord langs ‘n snelweg. Hierop staan die kernboodskap; “Wie nie reg gesind is nie, sal sy verdiende loon kry, maar wie reg doen, sal lewe omdat hy getrou bly(Hab.2:4). Paulus het dit later so verwoord: “die goddelose sal sekerlik sterf, maar die regverdige sal deur die geloof lewe.”

Dit word uitgestippel in die verse wat volg. In vers 5-8 wys die Here op die nutteloosheod van hoogmoed en rykdom. ‘n Hooghartige mens wat hom laat mislei deur sy rykdom sal nie in sy doel slaag nie. Die een wat dink hy is beter as ander, wat sy lewe daarop instel om skatte bymekaar te maak, sal diep ontnugter word. Dis mos die mense wat nooit genoeg kry nie en so gulsig soos die dood is. Hoe dikwels word dit nie in die bybel herhaal nie. Het Jesus nie self by herhaling teen hoogmoed en die bymekaarmaak van skatte gewaarsku nie? Hoe tragies dat dit vandag nog een van die kenmerke van ons gemeenskap is.Ons weet mos dat dit geen heil inhou nie en nie blywende geluk tot gevolg het nie. Tog is ons so hooghartig. Ons meet mekaar in besittings.

In verse 15-17 word die vergeefsheid van magsmisbruik skerp veroordeel. In Sy antwoord wys die Here daarop dat magsmisbruik lei tot val. Die heerser het volgens hierdie verse nie net mense nie, maar ook die natuur, omgewing en selfs diereryk uitgebuit, mishandel en msibruik. Dit het gelei tot sy diepe val en skandelike en eerlose ondergang.

Laastens antwoord die Here dat afgodediens vergeefs is. Daar is maar een God, die Here. Wie iets anders tot god verhef, skep self ‘n god wat nie bestaan nie. So ‘n handeling is sinloos. So ‘n god bestaan nie,en kan niks doen nie. Is dit nie iets wat ons moet leer nie? Ons skep so baie gode en rig ons lewens op hulle. Ons stel so baie dinge, en veral die materiële in die sentrum van ons lewe. Hier leer ons dat dit tevergeefs is.

Die antwoord van die Here word afgesluit met die woorde: “ Die Here is in Sy heilige tempel: almal op aarde moet in Sy teenwoordigheid stil wees!”(Habakuk2:20). God is daar. Hy leef. Hy regeer. Hy is in beheer! Almal moet stil wees voor Hom. In stille verwondering voor Hom staan. In stille verwondering leef...

10 Februarie 2013 Patensie

Getrouheid

Lukas 12:35-48, 16:10-12 en 19:11-27

Daar is ‘n noue verband tussen die woorde: vertrou, getrou en betroubaar. Almal het mos minstens die woord trou in gemeen. Ons kan iemand vertrou wat getrou en betroubaar is. As ons betroubaar is, sal ander ons vertrou. Die een kan nie sonder die ander nie. Waar getrouheid of betroubaarheid ontbreek, kan daar nie sprake van vetroue wees nie.

Dit geld nie net in die algemeen nie, maar in die besonder in en vir ons gesinne. Man en vrou sweer trou aan mekaar, behoort mekaar te vertrou omdat beide getrou en betroubaar is. Ouers en kinders moet betroubaar en getrou wees. Getrouheid, betroubaarheid en vertroue is hoekstene waarop die gesin gebou word en waarsonder die gesinshuis in mekaar stort.

In die Bybel speel getrouheid en vertroue ‘n geweldige belangrike rol. Trouens, dit is mos van die kernbelydenisse oor God: Die Here is getrou. Hoeveel keer lees ons nie hiervan in die Bybel nie? Dit kom oor en oor voor. Telkens word bely dat die Here getrou is. Hy is getrou aan Sy Woord. Hy is getrou aan Sy beloftes. Hy is getrou aan Sy kinders. Hy is aan Sy wese getrou. Ons kry dit alreeds in die eerste boek van die Bybel en dit kom dwarsdeur tot in die laaste boek voor. Die belydenis kom voor in die hele Bybel: “God is getrou!”

As Hy getrou is, dan moet ons ook mos getrou wees. As ons Sy kinders is, dan is ons mos Sy afskynsels hier op aarde. Dan moet ons mos uitleef wat ons oor Hom bely. Is ons getrou? Getrou aan mekaar? Getrou aan ons woorde en beloftes? Getrou in ons werk? Is ons getroue en betroubare mense?

In Lukas word getrouheid in verskeie gelykenisse aangespreek. In Lukas 12:35-40 vind ons die gelykenis van die waaksame slaaf. Dit gaan om ‘n eienaar wat op reis gaan en sy slaaf aanstel oor sy huis. As die eienaar op onverwagte tyd terugkom en hy vind die slaaf getrou en op sy pos, word die slaaf geprys. Sou die eienaar egter vind dat die slaaf nie getrou is nie, wag daar groot teenspoed op die slaaf. Die slaaf was aangestel oor die ander slawe om hulle op hulle tyd kos te gee. Hy moes verantwoordelikheid neem vir die versorging en beskerming van die eiendom van die eienaar.

Ons weet dat hierdie gelykenis ook slaan op die wederkoms, dat ons gereed moet wees vir die koms van die Here en dat ons getrou moet wees totdat Hy weer gaan kom. Die Here het elke ouer ook aangestel om sy of haar huis te versorg en te beskerm. Hy het ons almal ook aangestel om namens Hom en tot Sy eer te heers oor die aarde en om dit te bewerk en te bewaak. Die vraag oor getrouheid  lê dan nie net op spirituele vlak nie. Dit lê ook op die vlak van ons daaglikse werk en van ons gesinslewe. Is ons getrou in die versorging en beskerming van ons gesin? Kan ons man of vrou ons hierin vertrou? Is ons getrou in die werk wat ons doen? Kan die wat oor ons is, ons hierin vertrou?

In Lukas 16:1-12 kry ons die gelykenis van die oneerlike bestuurder. Dit gaan oor ‘n ryk man wat ‘n bestuurder was,  maar egter nie betroubaar was nie. Sy oneerlikheid kom op die lappe. Die ryk man besluit om die onbetroubare bestuurder te ontslaan. Die bestuurder maak dan ‘n slinkse plan. Hy roep die skuldenaars en skryf ‘n groot persentasie van hulle skuld af. Dit lei daartoe dat die einaar die bestuurder prys. Jesus maak dan ‘n belangrike opmerking. “Wie in die kleinste dinge betroubaar is, is ook in die groot dinge betroubaar, en wie in die klein dinge onbetroubaar is is ook in die groot dinge onbetroubaar. As julle dan nie betroubaar betroubaar is in die hantering  van die oneerlike mammon nie, wie sal dan die ware rykdom aan julle toevertrou? Is dit nie baie duidelik nie? In die laaste sin aktualiseer Jesus Sy stelling deur te verwys na ons omgang met geld, en veral dan ook ander se geld. As ons in die hantering daarvan oneerlik is, hoe kan ons verwag dat die Here belangriker dinge aan ons sal toevertrou.

Kom ons pas die beginsel toe op ons eie situasie en veral dan ons gesinslewe. As ons nie in die klein kring van die gesin betroubaar is nie, hoe kan ons in die breë konteks wees? As man en vrou nie getrou aan mekaar is nie, hoe kan hulle verwag dat die kinders getrou moet wees aan wat hulle geleer is? As ouers en kinders nie betroubaar is nie, sal die hele gesin nie bly bestaan nie. Onbetroubaarheid en ontrouheid is ‘n waarborg vir ellende. In die gesin moet ons dan in die kleine betroubaar wees. Betroubaar in die klein verantwoordelikhede wat ons het; getrou in al ons doen en late. Kan ons gesinslede op ons vertrou omdat ons betroubaar en getrou is?

In die gelykenis van die goue muntsukke in Lukas 19:11-27 kom getrouheid ook sterk na vore. “n Man van adelike herkoms het op reis gegaan. Net voor hy vertrek, roep hy tien van sy slawe en gee aan elkeen van hulle ‘n som geld met die oprag dat hulle daarmee moet handel dryf. As hy terugkom doen hulle verslag oor wat hulle gedoen het met die geld. Telkens word die wat iets bereik het, geprys en word gesê dat omdat hy in die kleine getrou was, hy oor baie aangestel sal word.

Weer gaan dit daarom dat getrouheid geprys word. Hier word dan spesifiek gepraat oor getrouheid in werksituasies. Natuurlik is dit ‘n gelykenis en moet mens nie alles letterlik opneem nie. Die belangrike is dat getrouheid beklemtoon word. Die getroues was betroubaar en het die vertroue wat die eienaar in hulle gestel het, nie geskaad nie.

Een van die groot probleemareas in ons gemeenskap is die gebrek aan betroubaarheid en getrouheid. Dit slaan deur op alle terreine. By die werkplek is baie nie meer betroubaar nie, maar probeer die minimum, en verkieslik nog minder doen. Mense is nie getrou aan hulle woord en hulle beloftes nie. Mens kan selde meer peil trek op ander se beloftes. Hoe tragies dat ons te dikwels dit wat mense sê, met ‘n knippie sout moet neem of wonder of jy dit dalk kan glo. Ons neem mense nie meer op hulle woord nie, want dis selde betroubaar.

Ons sien dit ook in die gesinsverband en familieband. Hoe baie huise spat nie uitmekaar vanwee onbetroubaarheid en ontrouheid nie. En dan gaan dit nie net om ontrouheid en die aanknoop van buite egtelike verhoudings nie, maar ook om ontrouheid en onbetroubaarheid op ander vlakke. ‘n Man of vrou wat onbetroubaar is wat hulle werk aan betref, of onbetroubaarheid in die opvoeding van die kinders, en so kan ons maar aangaan. Baie huwelike eindig in die skeihof juis vanweë ontrouheid en onbetroubaarheid.

In al die gelykenisse kom dit duidelik na vore dat die onbetroubares en ontroues swaar gestraf word. Dit dien as waarskuwing vir ons almal. Die vrugte van ontrouheid en onbetroubaarheid is bitter.

Die belydenis dat die Here betroubaar is, dat Hy altyd getrou bly, vorm die basis van ons geloof in en vetroue op Hom. Is geloof nie juis baie nou verbind aan vertroue nie? As kinders van God, moet ons in alles getrou wees. Betroubaarheid moet uit ons lewens uit straal. Getrouheid is dan een van die vrugte van die Gees. As ons deur die Gees aan God gebind is op grond van die soenverdienste van Jesus, kan ons nie anders as om getrou en betroubaar te wees nie.