18 November 2012 Patensie

Loof God

Romeine 11:33-36

Die brief aan die Romeine is seker die bekendste van al die briewe van Paulus.   deur die eeue heen ‘n baie belangrike rol in die Christendom gespeel. Tereg so, want nêrens elders spel Paulus die basis van die Christelike geloof so duidelik uit as in hierdie brief nie. Paulus gee in hierdie brief ‘n volledige uiteensetting van ons geloof.

In hooofstukke 1-11 toon Paulus aan dat alle mense sondaars is. Niemand kan die saligheid verkry deur eie werke of op grond van sy of haar eie verdienste nie. Uit genade red die Here ons. Die verlossing is ‘n genadegawe wat die Here skenk aan die wat in Christus glo. Uit genade is ons gered. Die wat in Christus glo, is nuwe mense want die Here gee aan ons ‘n nuwe lewe. ‘n Nuwe lewe van vrede en oorwinning.

Paulus praat op ‘n logiese manier. Sy beredenerings is diep en logies. Op oortuigende wyse wil hy die lesers daarop wys dat ons alleen deur die liefde en genade van God nie nuwe lewe kan hê.

As hy aan die einde van sy ingewikkelde en diepe verduidelikking kom, dan is dit asof sy woorde opraak. Hy kan nie anders as om te sing nie. Die wyse Prediker het lank reeds tevore gesê dat daar ‘n tyd vir alles is. ‘n Tyd om te redeneer; om logies te dink; om ingewikkelde argumente aan te voer; om mense met logiese denke te probeer oortuig. Daar is ook ‘n tyd waarin die mens maar net in stille verwondering voor die Here kan buig; Hom kan loof en prys. By hierdie punt het Paulus nou gekom.

Is dit nie so dat ons in die loop van die jaar ook maar so baie beredeneerd leef, alles so logies wil verklaar; as ons kinders en ander wil oortuig van die genade van God nie? Miskien is dit nodig dat ons dan aan die einde van die jaar sal stil word; in verwondering voor die Here sal kniel en Sy lof sal besing! “ O diepte van die rykdom en wysheid en kennis van God! Hoe ondeurgrondelik is Sy oordele, hoe onnaspeurlik Sy weë.”

Kom ons stel ons voor ons is vir die eerste keer op ‘n baie, baie hoë berg... soos die Hanekam byvoorbeeld. As mens afkyk en jy sien die diep vallei, die bome, die riviertjie daaronder, dan word jy in verwondering stil. Dan snak mens na jou asem en roep jy uit: “Hoe wonderlik!” Dit is so onbeskryfliks mooi! ....iets soortsgelyks vind ons hier. Dis asof Paulus hom vir ‘n oomblik indink dat God so moet afkyk op alles. Paulus het mos nog nie geweet dat die aarde rond is en in ‘n baan om die son draai nie. Hulle het mos gedink die aarde is plat en vierkantig soos ‘n tafel en die hemel is bo die aarde soos ‘n koepeldak. Die Here kyk dan van die hoogste hemel daarbo af. Dis asof Paulus dan by God staan en afkyk en uitroep: “O diepte van die rykdom van God! Alles onder die hemel behoort aan die Here. Die ganse skepping is Syne! Hoe ryk is God nie! Daar is niks wat nie Syne is nie. Alles behoort aan Hom. Hy is die Skepper en Heer van allles.” Kan ons dit begryp? Nee, ons kan maar net daaroor sing. O diepte van die rykdom van God!

O diepte van die wysheid van God! Dink aan die skepping: hoe wonderlik alles aanmekaar sit. Hoe alles van mekaar afhanklik is. Hoe fyn die balans tussen alles is. Dink aan die geskiedenis, hoe alles verloop het. Dink aan jou eie lewe. Dink ‘n bietjie weer na oor ons verlossing. Dan kan ons mos nie anders as om in aanbidding voor die Here neer te val en uit te roep: O Diep is die wysheid van God!

O diepte van die kennis van God! Ons dink soms ons weet iets, om maar net gou te besef dat ons eintlik so bitter min weet. Ons kennis is baie beperk. Kyk ons na die skepping, na alles om ons, na die geskiedenis en alles wat daagliks gebeur, kan ons nie anders as om in verwondering voor die Here neer te val nie. Ons veerstaan so min van die skepping: dis te groot en ingewikkeld vir ons. Hoe meer ons leer, hoe meer besef ons dat ons so min weet. Besef ons hoe groot en diep die kennis van God is? Dit gaan ons verstand te bowe.

Aan die einde van die jaar, is dit nodig dat ons bietjie tot stilstand kom. Klim op ‘n hoë berg. Kry bietjie afstand. Staan ‘n oomblik in verwondering en roep saam met Paulus uit: “O diepte van die rykdom en wysheid en kennis van God! Hoe ondeurgrondelik is Sy oordele, hoe onnaspeurlik Sy weë!

As Paulus iets besef van die diepte van God, dan besef hy ook iets van die nietigheid van die mens. Hy vra dan drie retoriese vrae. In hierdie vrae sluit hy aan by die ou profete en die Ou testament waar hierdie vrae al gevra is. Saam met Jesaja en Job wil hy weet: Wie ken die bedoeling van die Here? Wie gee Hom raad? Wie bewys Hom ‘n guns sodat Hy verplig is om iets terug te doen? Die antwoord op die vrae is natuurlik: Niemand.

Niemand ken die bedoeling van God nie. Beteken dit nou dat ons in die duister is oor God se bedoelings? Dat ons nie weet wat om van Hom te verwag nie? Nee. Natuurlik weet ons iets van die bedoeling van God. Ons weet dat Hy getrou en regverdig is. Ons ken Hom as ons liefdevolle Vader. Ons weet dat Hy nie wispelturig is nie. Maar ons ken Sy bedoelings nie ten volle nie. Ons kan Hom nooit ten volle ken nie. Hy is immers God. Hy is ver bo ons. En ons kan maar net ten dele ken. Ons moet verskriklik versigtig wees om nie te dink dat ons God se wil volkome ken nie.

Al dink ons soms ons is baie slim, kan ons nie vir God raad gee nie. Ons wil dit soms doen. Ons hoor mense vra dat die Here dit of dat moet doen, omdat dit dan so belangrik sal wees vir een of ander rede. Soms wonder mens of mense bid en of hulle vir God raad gee. Hoe kan ons tog vir die Almagtige Skepper raad gee?

Paulus sê verder dat alle goeie dade van mense, God nie in die skuld by hulle bring nie. Kom ons maak dit duidelik: al die goeie dade van alle mense deur al die eeue is nie genoeg om God vir ‘n oomblik in die skuld te bring nie. Dit alles is nog minder as wat Hy in ‘n enkele dag uit genade vir die mens doen.

Met hierdie vrae wil Paulus beklemtoon dat ons nietig is in vergelyking met die onbegryplik grote God wat ons Vader is in Christus Jesus ons Here.

Daarom sluit hy die lied van verwondering af met die woorde: “Aan Hom behoort die heerlikheid tot in ewigheid!” Hiermee bereik die lied dan ook sy hoogtepunt.

Aan die einde van die jaar pas dit ons om in verwondering stil te word voor die Here. Om saam met Paulus hierdie loflied te sing. Sing van die diepte van die rykdom, wysheid en kennis van God. Sing van die ondeurgrondelikheid van Sy oordele en die onnaspeurlikheid van Sy weë. Sing van Sy grootheid en ons kleinheid. Sing van Hom wat alles omspan en omvou en wat Koning is vir altyd.

As gelowiges kan ons die nuwe jaar en die toekoms met hoop tegemoet gaan. Want ons weet mos dat uit Hom en deur Hom en tot Hom alle dinge is. Sy heerskappy sal ook oor die volgende jaar strek. Kom ons tree dan die ou jaar uit met hierdie lied van verwondering op ons lippe. Kom ons gaan die nuwe jaar in terwyl ons die grootheid en goedheid van die Here besing!

11 November 2012

Jou woord is jou eer

Matteus 5:33-37

Woorde, speel ‘n geweldige belangrike rol in ons lewens. Het jy al gedink aan ‘n “stil” lewe; ‘n lewe sonder woorde? Ons kan ons eintlik nie indink  hoe moeilik ‘n lewe sonder woorde sou gewees het nie. Natuurlik is dit baie belangrik om te praat. Sonder woorde sou kommunikasie bitter moeilik wees. Al mag dit so wees  dat ons soms spottend verwys na die hemel op aarde as die man of vrou of kinders tog net vir een dag stil kon wees, bedoel ons dit nie ernstig nie. Min dinge is so moeilik om te hanteer as stilte. Dink maar aan die tye dat iemand na aan jou die stilstuipe gehad het.

Stilte mag soms soos musiek wees, maar sonder woorde kan ons eenvoudig net nie leef nie. Ons woorde vorm die grondslag van al ons verhoudings. Die verhouding tussen man en vrou is op ‘n gevaarlike punt as daar nie gepraat word nie. Ouers en kinders dryf uit mekaar as hulle nie met mekaar praat nie.

Iemand het eenmaal gesê dat die Here vir ons twee ore en een mond gegee het, wat beteken dat ons tweekeer soveel moet luister as wat ons praat. Dit is ook belangrik, maar wat hier ter sprake is, is wat ons sê. Wat is die waarde van ons woorde?

Daar is nogal baie spreekwoorde en uitdrukkings wat handel oor ons baie gepratery en ons sienings daaroor. Ons ken almal die uitdrukking: “om die waarheid te sê”. Party mense gebruik hierdie uitdrukking eintlik tot vervelens. Dit laat mens soms wonder of ons andersins dan nie die waarheid sou praat nie. Miskien is dit so ‘n afgewaterde vorm van dit waaroor Jesus hier praat. In daardie tyd het die Jode nogal dikwels gesweer. Hulle wou so die waarheid van wat hulle sê, bevestig. Onder formele omstandighede het hulle by die Here gesweer. Meer dikwels het hulle in die gewone verloop van die dag sommer by die hemel gesweer. Dikwels het dit dan sommer ‘n uitdrukking geword en het die mense dit nie baie ernstig bedoel nie. Dit is hierteen dat Jesus dit het.

Hierdie gebruik moet gesien word teen die agtergrond dat mense so dikwels nie die waarheid praat nie. Sommer net dinge sê, sonder dat hulle seker is dat dit wat hulle sê die waarheid is. Soms verdraai mense die waarheid. Soms dink hulle dat dit wat hulle sê die waarheid is, maar in werklikheid is dit nie die geval nie. My perspektief op ‘n saak is nie noodwendig die enigste korrekte sienning nie. Ander sien dit in ‘n ander lig. Daar is dan meestal nie net een kant van ‘n saak nie. Ons moet dan baie versigtig wees om ons seining te verhef tot die enigste en absolute.

Is dit nie juis een van die ernstigste problem van ons tyd nie? Mense maak daarop aanspraak dat hulle die waarheid praat, terwyl dit nie waar is nie, of ‘n bepaalde siening van die werklikheid is. Dan sweer hulle so dikwels dat hulle reg is. Sien ons dit dan nie daagliks in die howe nie, mense sê dinge onder eed, hulle sweer om die waarheid en niks minder as die waarheid te praat nie, maar dan sê twee mense presies die teenoorgestelde. Wat is dan die waarheid?

Mens sien dit nie net in die howe nie. Ouers hoor so dikwels verskillende stories van die kinders. Mens hoor verskillende stories van bure. Die een sien iets so en die ander weer heel anders. Afgesien van verskillende sienings wat daar mag wees, of verskillende interpretasies van dieselfde saak, is daar die geneigtheid by byna almal om dinge in so ‘n lig te stel dat dit hulle pas. Ons verdraai die dinge so dat dit tot ons voordeel is. En dit gebeur dikwels ten koste van iemand anders. Hoe dikwels moet vure nie doodgeslaan word omdat mense skewe dinge vertel nie?

Dit lei daartoe dat mens nie altyd glow at jy hoor nie. Dit is dan dat ons so dikwels moet hoor: sien is glo. Ek sal dit nie glo tensy ek dit sien nie. Ek is nie oortuig dat dit wat gesê word, regtig so is nie. Ek wild it eers self sien en ervaar.

Een van die probleme is dat baie mense sommer net praat. Praat sonder om te dink. Die eerste ding wat in die kop kom, in woorde verklank. Ons weet mos almal hoeveel probleme en ongeluk dit meebring. So maak ons woorde goedkoop. Mense steur hulle dan later nie meer aan wat gesê word nie. Mens kan nie staatmaak op wat hy sê nie.

Hoe dikwels dink, of sê ons dan nie dat ons wat iemand iemand sê, met ‘n kinppie sout geneem moet word nie? Mens glo dat daar ‘n mate van waarheid is in wat iemand sê, maar mens moet dit nie ernsitig opneem nie. ‘n Mate van waarheid is daar, maar dit word oordryf of uit perspektief geruk.

Ander het weer die gewoonte om iemand heuning om die mond te smeer. Ook dan kan mens nie alles glo nie. Bedoel die persoon dit of het hy bybedoelings daarmee? Wat moet ons glo? Nou moet ons nie die kind met die badwater uitgooi nie. Dit is belangrik om positiewe dinge oor ander te sê. Miskien is ons meer skuldig daaraan dat ons nie genoeg die positiewe beklemtoon  en ander prys nie. Maar dan moet ons dit bedoel. Daar mag geen bymoetiewe wees nie. Eerlik en opreg moet ons waardering wees.

Dit is al hierdie dinge wat Jesus hier aanspreek. Woorde het effek. Woorde word nie sommer in die wind gestrooi nie. Dit raak mense se lewens. Woorde verbreek of bou verhoudings. Woorde maak stukkend of heel. Woorde beinvloed ons lewens. Eintlik is dit so dat elke woord wat vir ons gesê word, ons lewe raak.

Jesus stel dit hier eenvoudig: Laat julle ‘ja’ eenvoudig ‘ja’ wees en julle ‘nee’ eenvoudig ‘nee’ (Matt. 5:37). Bedoel dit wat julle sê.

Dit gaan dan hier om eerlikheid, betroubaarheid en respek. Respek is die basis van enige gemeenskap en verhouding. Sonder respek val dinge totaal uitmekaar. Respek was die fondament waarop die hele Ou-Testamentiese samelewing gebou is. Respek vir jouself, ander en die Here. Die gebrek aan respek bring mee dat mense sommer net praat, negatiewe  opemerkings maak, die waarheid verdraai en ander benadeel deur hulle woorde. Is respek nog die basis van ons lewens? Kom respek na vore in die wyse waarop ons praat? Nou praat ons nie net van respek wat in die woorde self na vore kom nie. Natuurlik dit in die eerste plek, maar ook van respek in ons lyftaal. Hoe praat ons?

Hierdie woorde van Jesus beteken ook dat ons nie draaie moet loop nie. Reguit op die man af. Eerlik en opreg. Te dikwels hoor ons dat mense sê dat hulle reguit is, en daarmee bedoel hulle niks anders as dat hulle kru en benadelend praat nie. Dit is nie wat bedoel word nie. Nie beledigend  of kwetsend nie, maar eerlik en opreg in baie groot liefde.

Uiteindelik moet ons onthou dat ons geoordeel sal word op elke woord wat ons gesê het.

4 November 2012 Patensie

Los tog ander se goed uit!

Eksodus 20:15

Elkeen wat al die verskriklike ervaring gehad het om by die huis te kom en te ontdek dat daar ingebreek is en dat baie van ons kosbare besittings weg is, ken die gevoel van magteloosheid en woede. Die ure van hartseer. Die gevoel van vuilheid: iemand het ongenooid gekom en homself gehelp aan dit waarvoor ek so hard gewerk het, waaraan ek soveel sentimentele waarde heg en wat vir my kosbaar is. Hoe kan mens dit ooit verwoord?

So baie het al by die parkeeerplek gekom en ontdek: my kar is nie meer hier nie. Dis gesteel.

Dis ‘n feit dat ons in tronke bly om diewe uit te hou, ons het sekuriteitsheinings en ons sluit alles agter veiligheidshekke toe. Ons word al meer geslote. Alles word agter slot en grendel gehou, en tog is daar telkens huiwerings as ons tuiskom: is alles nog veilig of is daar dalk ingebreek en is daar dalk iets gesteel?

Ons betaal deur ons ore toe vir assuransie. Ons vertrou niemand meer nie en is voortdurend agterdogtig. Ons is te bang om iemand wat langs die pad gestrand staan, te help. Wie weet of dit nie dalk ‘n lokval is en ons beroof gaan word nie? Ons loop nie meer met vertroue in die straat en winkelsemtrums nie, want wie weet wanneer ons beroof gaan word.

Die misdaadsyfer is so bitter hoog en dit lyk asof die opwaarts lyn in die misdaadlyn  net nie wil afkom nie. En dit terwyl ons land met ‘n oorweldigende Christen bevolking is! Dit maaak mos nie sin nie!

In ons teks het ons mos duidelik gelees: “Jy mag nie steel nie.” Die Tien Gebooie maak dit mos baie duidelik: Omdat die Here ons God is wat ons verlos het, daarom sal ons nie steel nie. As ons steel, dan trek ons mos ‘n stere deur ons kindskap van God en Sy Verlossingswerk. Dan ontken ons mos so dat die Here ons God is wat ons verlos het. Mens kan nie ‘n Christen wees en ‘n dief wees nie. En dit staan nie net hier nie, ons vind dit so dikwels in die Bybel.

 Ons lees mos ook nie verniet van diewe wat gestraf is nie. So moes Agan met sy lewe boet vir sy diefstal. Diefstal pas die kind van God nie! Hiermee sou ons almal saamstem. Ons sal miskien te maklik sê: gelukkig is ek nie skuldig aan die ootreding van hierdie gebod nie. Maar voor ons te maklik ‘n groot regmerkie agter ons name maak, is dit nodig dat ons baie eerlik vra of dit wel die geval is. Want diefstal sluit mos baie meer is as husbraak en roof. Ja, dit natuurlik ook, maar dit is die opvallende en ja dit ook mag nie.

Maar kom ons vra dan of ons nie almal skuldig is nie. Steel ons nie maar by die werk, in ons samelewing, ons huise, ons kerk en selfs van die Here nie? Ons noem dit nie diefstal nie, maar klee hiermee vorme van diefstal met allerlei mooi woordjies.

Mens wonder of ons ekonomie nie heel anders sou lyk as dit nie vir die baie diefstal was nie. Nou praat ons nie van die feit dat die meerderheid dinge wat in besighede gesteel word, deur werknemers gesteel word nie, maar ook van dinge soos produktiwiteit, luiheid, misbruik van toerusting, “toekenning van persoonlike byvoordele” en nog baie ander dinge nie.

 As ons nie produktief werk nie, steel ons mos. As ons laat kom en vroeg loop of tyd vir ander dinge as ons werk gebruik, dan beroof ons mos die werkgewer van die tyd waarvoor ons betaal word. As ons sit en klets of lank oor die telefoon praat, dan steel ons mos. En hoe baie dra klein goedjies uit die kantoor weg nie en op die einde is al die klein dingetjies nogal aansienlik. En wat van die gesindheid wat mens so dikwels sien en hoor van minimum doen en maksimum geld vra?

Daar is ook ‘n keersy: van besighede wat mense uitbuit. Mense word nie altyd vergoed vir wat gedoen word nie en so word die persone eintlik besteel. Daar is ook uitbuiting deur te hoë pryse, en so kan ons maar aangaan. Ons almal kry swaar omdat ons nie hierdie gebod: “Jy mag nie steel nie” in die werkplek toepas nie.

Hierdie gebod raak ook ons samelewingslewe. Hoe min mense is bereid om betrokke te wees by dit wat in ons samelewing aangaan? Ons is so besig met onsself en ons eie belange dat ons nie tyd het vir ander nie. Soos die man wat 38 jaar lank by die bad van Betesda gelê het en moes uitroep: “Here ek het niemand wat my wil help nie.

Kom ons nader: hoeveel diefstal vind nie in ons eie huise plaas nie. Ek praat nou nie oor die bediendes wat goed wegdra of lyf wegsteek nie. Ek vra: hoeveel steel ons as gesin van mekaar? Hoeveel tyd spandeer ons as ouers aan ons kinders? Of steel ons die tyd wat hulle toekom en gebruik dit vir onsself? Hoeveel tyd steel mans nie van hulle vrouens deur dae langs die viswaters of op die gholfbaan deur te bring nie? Hoeveel tyd steel vrouens nie van hulle mans deur allerhande dingetjies en byeenkomsies  by te woon en oor die foon en rekenaar te klets nie? Nou moet jy goed verstaan: dit gaan nie daarom dat hierdie dinge nie gedoen mag word nie, want dit mag dalk lewensnoodsaaklik wees, maar dit kan so wees dat dit so oordryf word dat daar nie meer tyd is vir die ander in jou gesin nie. Mens se werk mag ook so inbreuk maak op jou persoonlike en huislike lewe  dat dit op diefstal neerkom. Ons sal ‘n slag eerlik moet kyk en vra of ons nie ons prioriteite verkeerd het en van mekaar se tyd steel nie.

Ons moet ook vra of ons as man en vrou genoeg aandag aan mekaar en aan ons kinders gee. As ek so behep is met my dinge en nie aandag gee aan die behoeftes van my maat of kinders nie, dan is ek mos besig om hulle daarvan te beroof. Is ek bereid om net soveel in my huwelik in te sit as wat ek daaruit wil neem/kry? Of stel ek net eise maar is nie bereid om ook te gee nie? As ek meer vra as wat ek gee, dan is ek mos besig om te steel. As een in die huwelik  dit wat eintlik sy maat toekom met ander deel, dan beroof daardie persoon sy maat. Ons sou so kon aangaan, maar elkeen moet self gaan vra: is ek nie besig om van my lewensmaat, my ouers of kinders te steel nie? Gee ek in liefde aan die ander soos wat God dit van my verwag:  my tyd, my besittings, my aandag, my ondersteuning, my hulp en my liefde?

Ons kan ook van die Here steel, en ons doen dit ook so dikwels. Gee ons aan Hom wat Hom toekom? Dank ons die Here elke dag en genoeg vir alles wat Hy vir ons doen en gee? Of kla en vra ons baie en dank ons min? Ons kan die Here beroof van die tyd wat Hom toekom. Nie net een dag per week nie, maar ook elke dag se tyd om stil te word voor Hom. Ons kan Hom beroof van ons offergawes deur maar so ‘n afknyp ietsie vir Hom beskikbaar te stel. Ons kan die Here beroof van die eer wat Hom toekom. Hoe dikwels prys en eer ons Hom? Ons kan Hom beroof van diens wat Hom toekom. En dit sluit nie net formele diens deur die kerk in nie, maar omvat ons hele lewe. Ons lewe moet in diens van God staan.

Ons moet bely: ons kan nie so maklik sê: ek het nie hierdie gebod oortree nie. Ons is almal skuldig. Ons moet dit bely, en as ons dit bely, vergewe Hy ons. Hy roep ons egter op om as Sy kinders nie te steel nie, in geen opsig Hom of iemand anders te beroof nie, maar Hom te verheerlik deur ons lewenswyse , deur ‘n lewe van liefde na die voorbeeld van Jesus!

21 Oktober 2012 Patensie

Skerp woorde in liefde is ook nodig

Matteus 11:20-24; 23:37-39

As ek sou vra: wat is die eerste ding wat by jou opkom wanneer jy aan Jesus dink, dan sal die meeste van ons seker sê: liefde. Ja, Jesus is mos die volmaakte voorbeeld van wat liefde is. Hy is liefde. Hy het vir ons kom wys wat liefde werklik inhou en beteken. Tog is dit nie al wat ons van Jesus in die Bybel leer nie. Ons moet dan ook nie te enkelvoudig oor Jesus dink nie.

Matteus onderstreep ook ‘n ander aspek. Dit loop soos ‘n draad deur die hele Evangelie. Jesus is ook die een wat skerp oordeel. Van die begin tot bykans aan die einde van die Evangelie kry ons verwysings daarna.

Reeds in die Bergrede kom dit baie duidelik na vore. So sê Jesus vir Sy volgelinge dat hulle die sout van die aarde is. Maar as die sout laf word, dan deug dit vir niks. Dan word dit buitekant uit gegooi en word dit deur die mense vertrap. ‘n Christen wat nie sy of haar Christenskap uitleef nie en wat nie die gemeenskap beinvloed sodat dit aangenaam en goed is nie, is niks werd nie. So ‘n persoon word uitgewerp en vertrap.

 Jesus sê: wie dan ook die geringste van hierdie genooides ongeldig maak en mense so leer, sal die minstegeag word in die koninkryk van die hemel. En: “As julle getrouheid nie meer inhou as die van die Skrifgeleerdes en die Fariseers nie, sal julle nooit in die hemel ingaan nie”. Dis erg en skerp!

Die Skrifgeleerdes en die Fariseers was immers die kerkleiers van destyds. Hulle was baie vroom. Hulle het gereeld na die sinagoge toe gegaan, en was uiters getrou in die uitlewing van al hul godsdienstige pligte. Hulle het skynbaar voorbeeldige lewens gelei. Maar Jesus sê as ons nie getrouer is aan die Woord as hulle nie, is die poorte van die hemel vir ons gesluit.

Net ‘n entjie verder sê Jesus dat as jy jou broer uitskel vir ‘n idioot, dit strafbaar is in die helse vuur. Is dit nie iets waaraan so baie van ons ons skuldig maak nie? Dit gebeur so maklik. Tog spreek Jesus ‘n baie skerp oordeel hieroor uit.

In die Bergrede spreek Jesus ook skerp oordele uit oor almal wat nie hulle vyande liefhet nie. Ook oor mense wat pragtige dinge doen en dit aan die groot klok hang. As jy dit wat ons as noodsaaklik sien, soos die versorging van armes en om te bid, in die openbaar doen sodat ander daarvan kennis dra, dan sê Jesus, is dit nutteloos en verkeerd.

Jesus het ook by verskeie geleenthede Sy dissipels en volgelinge skerp aangespreek. So was die dissipels by geleentheid baie bang toe die skuitjie waarin hulle was in ‘n hewige storm wou sink en die golwe oor die dek geslaan het. Maar Jesus raas met hulle: “Waarom is julle bang, kleingelowiges?”

By ‘n ander geleentheid, toe hulle nie ‘n siek seun kon genees nie, noem Jesus hulle ‘n ongelowige en ontaarde geslag en vra: “Hoe lank moet Ek julle nog verdra?” (17:17). En so kan ons maar aangaan.

In Matteus 11:20-24 lees ons dat Jesus kras oordele uitspreek oor drie stede: Gorasin, Betsaida en Kapernaum. Hy oordeel hierdie stede omdat hulle nie ag geslaan het op dit wat hulle gehoor en gesien het nie. Hulle het Sy wonders gesien, maar dit het nie sodanige indruk op hulle gemaak dat hulle hulle lewens op grond daarvan verander het nie. Hulle wy nie hulle lewens aan Hom nie. Hulle gaan maar aan soos voorheen.

Wat dit nog erger maak, is dat Hy vir ‘n tyd lank in Kapernaum gewoon en gewerk het. Dit was dus nie ‘n eenmalige preek en of ‘n eenmalige optrede waarvan hulle getuies was nie. Jesus het ook talle wonders in Gorasin gedoen. Van die Apostels kom van Betsaida af. Die mense het dus nie goeie verskonings gehad om nie ag te slaan op die woorde en dade van Jesus nie.

In Sy oordeel verwys Jesus na Tirus en Sidon. Hierdie stede was in die Ou-Testamentiese tyd die simbool van goddelose stede buite Israel. Hierdie stede is later heeltemal verwoes en slegs die ruines het oorgebly as teken van die eens beroemde, of liewer berugte stede. Verder verwys Jesus na Sodom... die stad wat simbool was van goddeloosheid binne Israelitiese grondgebied. Die stad wat verwoes is in die tyd van Abraham. Dit sal die lot van hierdie stede wees. Hulle sal verwoes word.

Jesus gaan verder in Sy oordeelswoord. Hy sê dat die verwoesting nie die einde sal wees nie. In die oordeelsdag sal die inwoners van al hierdie stede weer eens veroordeel word. Dan sal dit vir die inwoners van Tirus en Sidon en Sodom verdraagliker wees as vir Gorasin en Betsaida en Kapernaum. Met ander woorde, daar sal nie ‘n erger oordeel wees as dit wat vir hulle wag nie.

Wat hierdie oordeelswoord van Jesus nog erger maak, is die feit dat dit nie gaan oor gruwelike dade wat die mense gepleeg het nie. Hulle het hulle nie skuldig gemaak aan volksmoord of verkragtings of moord of enige sodanige gruwelike sondes nie. Wat hulle wel gedoen het, is om die boodskap van Jesus te ignoreer. Hulle wou nie hulle lewens verander nie. Hulle hoor maar doen nie wat Jesus eis nie.

Is dit nie maar presies wat vandag nogsteeds gebeur nie? Ons hoor en hoor maar gee nie gehoor nie. Ons doen nie wat Hy vra en eis nie. Ons leef nie in liefde teenoor God en ons naaste nie. Ons steur ons nie besonder baie aan Sy Woord in ons daaglikse lewens nie. So min is daar te sien in die praktiese uitlewing van die Boodskap van die Bybel. En as ons dood eerlik is met mekaar, moet ons erken dat ons gemeenskap skokkend baie lyk soos die gemeenskappe van Gorasin, Betsaida en Kapernaum. Die vraag kom dan of ons hierdie woorde en hierdie skerp oordeel van Jesus ter harte neem. Of lees ons maar daaroor of lees dit glad nie, en dink dat hierdie gedeelte net van toepassing was op daardie stede en nie meer betrekking het op ons nie. Nee, hierdie woorde is ook aan ons gerig. As ons nie luister na wat Jesus sê en nie leef in ooreekoms met wat Hy vir ons sê en van ons verwag nie, staan ons onder dieselfde oordeel as Gorasin, en Betsaida en Kapernaum.

Wie in die voetspore van Jesus wil volg, moet hierdie woorde van Jesus baie ernsitg opneem. Dit beteken nie net dat ons ag moet slaan op Jesus se woorde en moet lees volgens Sy woord en liefdesgebod nie, maar ook dat ons hierdie ernstige boodskap moet oordra. Dit beteken ook nie dat ons nou net oordeelsboodskappe moet oordra nie. Dit beteken nie dat ons mense so bang moet maak vir die hel dat hulle op grond van vrees vir die hel die Here moet dien nie. Dit kan nie, want dan gaan dit mos nie om opregte diens aan die Here uit liefde vir Hom nie, maar om “diens” aan die Here sodat ons die hel kan vryspring en dit met ons goed kan gaan in die lewe hierna. Dan het ons ‘n verkeerde motief vir die “diens van die Here”. Nee ons moet Hom dien en leef volgens Sy Woord net omdat Hy ons liefhet en ons verlos het en ons Hom liefhet en Hy ons Vader en Verlosser en Trooster is.

Dit beteken wel dat ons nie alles sal goedpraat en verdra en verkeerde lewenswyses oor die hoof sal sien  of sal maak of ons dit nie sien nie. Ouers mag nie dit wat hulle kinders verkeerd doen goedpraat of maak of hulle dit nie raaksien nie. Sulke “liberale” ouerskap lei altyd tot latere ernsige problem. Kinders kan die spoor byster raak as hulle nie reg gehelp word nie. Hoe baie mense beland nie in ersnstige probleme omdat niemand die moed gehad het om ernstig met hulle te praat toe hulle begin het om verkeerde dinge te doen en nie in ooreenkoms met die Woord van die Here te leef nie. Opvoeding behels ook dat ouers norme en waardes duidelik uitspel en uitleef en eis dat daarvolgens geleef word. Ons behoort in die voetspore van Jesus te volg deur ook van tyd tot tyd en altyd wanneer dit nodig is, reguit en hard te praat en te waarsku. ‘n Harde woord wat ‘n lewe kan red is baie meer woord as ‘n sagte woord wat lei tot lewens vernietiging.

Wie in die voetspore van Jesus wil volg, moet erns maak met die skerp oordeelswoorde wat Jesus uitgespreek het, hulle lewens verander en leef volgens Sy liefdesgebod. Wie in die voetspore van Jesus wil volg, moet ook soos Hy hierdie boodskap oordra, al is dit nie gewild of maklik nie.... 

30 September 2012 Patensie

Openbaring 6:17 , 7:1-17
Die met helder wit klere 

---

Ons het vandag ‘n gedeelte uit Openbaring gelees wat, indien ons dit op die doop van toepassing maak, van besondere betekenis vir ons verstaan van die doop is.

Ons het begin deur die laaste vers van hoofstuk 6 te lees - omdat die vers die agtergrond verskaf vir hoofstuk 7. In hoofstuk 6 gaan dit om die laaste oordeel wat aanbreek. Johannes sien ‘n visioen van die oordeelsdag waarop alle mense geoordeel sal word. En dan eindig die hoofstuk met ‘n tergende vraag: ‘Die groot dag waarop hulle die oordeel sal voltrek, het aangebreek, en wie sal staande kan bly?’ Anders gesê: Sal ek God se oordeel kan deurstaan? Sal ek dit maak?

Openbaring 7 antwoord hierdie vraag. Johannes sien ‘n volgende visioen. Dit is ‘n visioen van die vier engele op die vier uithoeke van die aarde. Die taak van hierdie vier engele is om die woeste storms, wind en verwoesting wat die einde van die tyd inlei, in bedwang te hou. Die beeld is duidelik: Die oordeelsdag word nog vir ‘n tyd teruggehou. Die wederkoms van Christus, die verwoestende einde en die laaste oordeel word nog vir ‘n tyd vertraag.

Hoekom word die eindoordeel vertraag? Die antwoord kry ons in die volgende visioen wat Johannes sien: ‘n visioen van die magtige engel wat mag uitoefen oor die ander vier engele. Hy kom van die ooste, die kant waar die son opkom. Hy is die engel van die lig, hy kom van die Here af. Hierdie engel is die engel van die Here, waarvan ons in die Ou Testament in die boek Esegiël en ook Daniël lees.

Hierdie magtige engel gee die ander engele opdrag om nog nie die verwoesting los te laat nie, want, sê die magtige engel: “Ons moet eers die dienaars van ons God op hulle voorkoppe merk met die seël.”

Hierdie woorde het baie duidelik betekenis vir die doop: Die wederkoms van Christus, die eindoordeel word vertraag en teruggehou sodat die voltal van God se dienaars eers gedoop kan word. Hulle moet die merk van God op die voorhoof ontvang. Wat by implikasie beteken ook vandag se doop: Daarvoor word die wederkoms vertraag.

Interessant is dat ons op verskeie plekke in die Bybel lees van die merk op die voorkop. ‘n Merk wat sê dat jy of nie aan God behoort nie, of aan God.

·         Seker die bekendste van eersgenoemde is die getal 666 as merk op die voorkop, die teken van die dier, van die Satan. Volgens Openbaring 13:16 dra diegene wat God nie ken nie, hierdie merk. En baie oordeel dat dit verwys na diegene wat in daardie tyd die keiser aanbid het, en nie vir God nie.

·         In die Ou Testament vind ons ook so ‘n merk op die voorkop, naamlik die merk wat Kain op sy voorkop ontvang het nadat hy sy broer Abel vermoor het. Hy het die moordenaarsmerk, die merk van God se oordeel gedra.

Maar dan het ons ook voorbeelde in die Bybel waar die merk op die voorkop ‘n teken is dat iemand wel aan God behoort:

·         In die Ou Testament, byvoorbeeld, het die priesters ‘n plaatjie op die voorkop gedra waarop geskrywe gestaan het: Aan God geheilig. Wat beteken het dat so iemand vir die diens van God afgesonder was.

·         En in Esegiël 9 lees ons van die engel van die Here wat die mense op hulle voorkop merk as teken dat hulle aan God behoort. Dié in Esegiël 9 wat nie die Here gedien het nie, en nie die teken op die voorkop gehad het nie, is doodgemaak.

·         En dan die voorbeeld in ons gedeelte van vanoggend in Openbaring 7:3: al die dienaars van God kry die merk van die lewende God op hulle voorkoppe. Met ander woorde: almal wat gedoop is. Hulle behoort aan God. Want hulle het hierdie teken, merk of seël ontvang.

Wie is hierdie ‘hulle’? Daar is, sê Openbaring 7:4, eerstens 144 000 uit die volk Israel wat die merk op die voorkop gekry het. ‘n Getal, wat nie letterlik verstaan moet word nie. Dit dui eintlik maar net ‘n volmaakte getal, al God se mense wat ook deel was van die volk Israel, al die gelowiges van die Ou Testament.

Maar daar is ook ‘n tweede groep mense wat die merk op die voorkop gekry het, ‘n ontelbare skare mense uit elke stam en volk en taal en nasie (Open 7:9). Hulle is almal God se mense, mense wat die merk op die voorkop gekry het, dit wil sê, almal wat gedoop is.

Wie sal dus staande bly op die dag van oordeel,? Die wat die merk van God op die voorkop dra. Hulle wat gedoop is, wat aan God behoort.

Daarom is ons doop ‘n kragtige stuk troos en versterking aan elkeen wat soms aan God en God se sorg twyfel. Sal ek Here, eendag U oordeel kan deurstaan? Ja, my kind. Jy is gedoop, jy dra my teken op jou voorkop, die teken dat ook jy deur Jesus Christus verlos is. Jy glo in Hom, jy dra die teken van Sy verlossing en versoening, en daarom sal jy lewe!

Wanneer ons dus by die doop die merk van God op die voorkop ontvang, wil die Here ons verseker dat Hyself, deur sy krag, en deur die werking van sy Gees, ons veilig sal bewaar tot aan die einde. Daarom kan ons in tye van beproewing en twyfel rus vind in die wete dat ek gedoop is. Ek dra die merk van God - en niks kan my uit sy hand ruk nie. Dit het God belowe.

In ons gedeelte van vanoggend, het ons egter ook van ‘n ander pragtige beeld gelees wat op die doop van toepassing is. In sy visioen sien Johannes dat daar ‘n ontelbare skare om die troon van God was wat wit klere aan het wat gewas is, gewas is in die bloed van die Lam.

Hierdie is taal,  wat ‘n mens sterk herinner aan die doop. Die doop is immers daardie geleentheid waar ons simbolies deur die bloed van Christus gereinig word van ons sonde. Die water by die doop dui op Christus se bloed waarmee ons skoon gewas word. Met ander woorde, ons as gedooptes is deel van hulle wat daar met wit klere voor God staan.

Deur die geskiedenis, en veral in die vroegste kerk, het hierdie visioene van Openbaringe 7 op ‘n besonderse wyse neerslag gevind in die wyse waarop die kerk die doop bedien het.

·         Die heel vroegste kerk het die gebruik gehad om doopkerke te bou. Gewoonlik het so ‘n doopkerk ‘n deur aan die oostekant en aan die westekant gehad, met net ‘n doopvont in die middel (wat byvoorbeeld bestaan het uit ‘n groot bak water of ‘n stroompie water wat deur die middel van die kerkie gevloei het).

·         Wanneer ‘n persoon gedoop word, het hy of sy met sonsondergang aan die westekant van die kerk ingegaan, geklee in ou vodde en vuil klere. Waarvan die simboliek of betekenis die volgende was: die dopeling kom as sondaar na die doop, vanuit die westekant, vanuit die duisternis. Met vuil vodde aan, ‘n simbool van die sonde.

·         Die betrokke nag het die dopeling in die doopkerkie gebly en die nag deurgebring met gebed en toewyding aan God.

·         Die volgende oggend, met sonsopkoms, het die persoon sy vuil en vodde klere uitgetrek, en is hy of sy gedoop. Die doop is of deur onderdompeling bedien, of deurdat water op die voorhoof geplaas is: die merk van God.

·         Na die doop is ‘n spierwit doopkleed vir die pas gedoopte aangetrek, en het die pasgedoopte aan die oostekant van die kerk uitgegaan. Die simboliek was baie duidelik: Die sondaarmens beweeg van die duister na die lig, van die mag van die bose na die mag van God. Hy werp die ou vuil klere af, en hy dra nou die wit kleed van geregtigheid.

Baie van hierdie simboliek,  het intussen verlore gegaan. Sommige daarvan het egter behoue gebly:

·         Ons het nog die gebruik om byvoorbeeld vir die kind wat gedoop word, doopklere aan te trek. Ons dink dikwels dit is maar net om die babatjie mooi te laat lyk - maar dit is eintlik simbolies van die kleed van geregtigheid wat die gedoopte dra - die wit klere van die skare om die troon van God.

·         Ons het ook die gebruik om die baba in die kerk in te dra - dit is simbolies van die kind wat opgeneem word in die skare wat die merk van God op die voorkop dra. Hy of sy word so deel van die kerk van al die eeue.

16 September 2012 Patensie

Wees getrou aan mekaar

Eksodus 20:14

Ons ken almal die sewende gebod: “Jy mag nie egbreuk pleeg nie” (Eksodus 20:14). Dis ‘n gebod waaroor nogal baie gepraat word, en dis omtrent die enigste gebod waarvan die oortreders soms onder kerklike tug geplaas word, wat die indruk skep dat dit die belangrikste van al die gebooie is.

Dit is die gebod waarvan so baie sê: hieraan is ek nie skuldig nie. Ons dink  soms so enkelvoudig oor hierdie gebod, so asof dit slegs verwys na seksuele verkeer tussen persone waarvan minstens die een getroud is. En dit was ook so die geval in Bybelse tye. Toe is gedink dat dit hier spesifiek gaan om getroude vrouens. Mans kon mos met meer as een vrou trou en kon dus nie eintlik egbreuk pleeg nie, tensy dat hy betrokke was by ‘n ongetroude vrou.

Ander het gedink dit gaan eintlik om die beskerming van die man: as iemand anders ‘n verhouding met sy vrou het, word sy : “eiendom beskadig”. Gelukkig dink ons darem nie vandag meer so nie. Maar dink ons nie nog behoudend  eng en letterlik oor hierdie gebod (en die ander gebooie) nie?

In die sewende gebod gaan dit om verhoudings en dan spesifiek om huweliksverhoudings. As hierdie gebod dit duidelik maak dat die persoon wat deur die Here verlos is, nie egbreuk pleeg nie, dan kom die vraag na vore: waarom nie?

Dit word in die Bybel beklemtoon dat die Here die mens geskep het: man en vrou het Hy hulle geskep. Hy het hulle so geskep dat hulle afhanklik is van, aangewese op en eintlik ten diepste eers volkome is met mekaar. Daarom het die Here man en vrou verskillend, maar terselfdertyd gelyk en op mekaar aangewese gemaak. Dit word dan ook duidelik gestel dat die man aan die begin baie alleen was. Toe die vrou bykom, sing hy! Kom ons erken dit maar vandag: man en vrou het mekaar nodig en vind vreugde en vervulling in mekaar.

 Die verhouding tussen man en vrou is dan ook die omvattendste en intiemste van allle verhoudings en vorm die basis  van alle ander verhoudings. Die verhouding omvat die mens in sy totaliteit: liggaam, siel en gees, ons fisiese, emosionele, intellektuele en geestelike lewe. Daarom stel dit ook meer eise as enige ander verhouding.

Dit is ook verder die mees permanente verhouding. Die huwelik is dan tereg die hoeksteen van alle samelewings. Geen gemeenskap kan daarsonder goed funksioneer nie (interessant is tog dat ouerskap en lewe in die Tien Gebooie voorrang geniet bo die huwelik – maar ons moet nie te veel hieruit aflei nie). Die verhouding tussen man en vrou raak die hele gemeenskap: die gesin, familie, sosiale, politieke en ekonomiese lewe. Die huweliksverhouding bepaal die lewenswyse op alle ander vlakke. Die lewe buite reflekteer die huweliksverhouding. Daarom is hierdie gebod so belangrik.

Hierdie gebod verbied eintlik enige optrede wat die huwelik laat verbrokkel en die verhouding tusssen man en vrou skade berokken. Dit is voor die hand liggend dat egbreuk en owerspel die huwelik tot in sy fondamente skud. Dit skend die vertroue in mekaar.

As dit dan die geval is, dan verwys hierdie gebod nie net na egbreuk nie, maar kan dit ook van toepassing wees op ander wanpraktyke en skadelike dade. Is gesinsgeweld nie ook op dieselfde vlak nie? Die man wat sy vrou aanrand, is immers ook besig om sy huweliksband te verbreek. Die vrou wat haar man verbaal aanrand, met praatjies verkleineer en vernietig, is mos ook besig om die huwelik af te breek. Die man en vrou wat gedurig besig is om te baklei, mekaar af te kraak en sleg te maak, is eintlik ook besig om die huwelik ten gronde te laat gaan.

 Is dit nie ook maar ‘n vorm van egbreuk as die man in dronkenskap of met geweld hom aan sy vrou opdring nie? So gesien, kan hierdie gebod oortree word sonder dat ‘n derde party daarby betrokke is! Hierdie gebod kan selfs ootree word al is die seksuele nie ter sprake nie, want die verbreking van die huweliksverhouding is hier ter sprake op watter wyse dit ook al geskied.

Die gebod kan ook van toepassing wees op alle vorme van onsedelikheid. Verkragting sou ook hieronder kon val. Dit sou miskien selfs onder die gebod oor moord kon val omdat dit die verkragte eintlik dood maak. Al is die verkragter en die slagoffer nie getroud nie, is dit nogsteeds egbreuk, want die verkragter staan tog nie in ‘n intieme huweliksverhouding tot sy slagoffer nie.

 Kindermolestering kan ook hier genoem word. Hierdie gruweldaad vernietig die lewe van die kind en laat permamnente letsels. Dit vernietig die huwelik van die molesteerder en dikwels die toekomstige huwelik en geluk van die kind self. ‘n Losse sedelike lewe lê eweneens ook op hierdie vlak. Al besef baie dit nie, het dit ‘n negatiewe uitwerking op die toekomstige huweliks verhoudings. In kern kom dit daarop neer dat enige seksuele wanpraktyke ‘n oortreding van hierdie gebod is.

Hierdie gebod beskerm die huweliksverhouding omdat die huwelik juis die verhouding met die Here weerspieël. Ons het reeds daarop gewys dat die Here die mens so geskep het dat man en vrou op mekaar afgestem is. Die boek Hooglied is dan ook in die Bybel opgeneem waarin die wonder van die liefde tussen man en vrou besing word. Die liefde, en ook die seksuele liefde, is nie sondig of lelik of verkeerd nie. Inteendeel, dis ‘n gawe van God. Dit mag nie vergoddelik of verdierlik word nie. Dit moet in die huwelik geniet word.

Maar die huwelik omvat veel meer as die seksuele. Man en vrou het mekaar nodig. Ondersteuning is van die grootste belang. Op alle vlakke moet die een die ander bystaan en help. As gelyke helper moet die een die belange van die ander hoër ag as die eie belange.

 Ten grondslag van die huwelik is respek. As respek ontbreek, is die huwelik vinnig op die pad van verbrokkeling. Respek is die wortel van liefde. Sonder respek kan die liefde nie blom nie.

Al te dikwels dink ons net aan die negatiewe en verontskuldig ons ons maklik deur te let op enkele woorde. Ek is nie skuldig aan egbreuk nie. Die Tien Gebooie wil ons egter telkens oproep tot ‘n bepaalde lewenswyse as aanduiding van ‘n lewende verhouding met die lewende Here. Kom ons sê dit weer: In Hebreeus word dinge dikwels in ‘n negatiewe vorm gegiet om die positiewe te beklemtoon. Die sewende gebod wil elke man en vrou dan oproep om te werk aan hulle huweliksverhouding. Juis omdat die huwelik so ‘n omvattende en intieme verhouding is, vra dit dat ons baie aktief daaraan moet werk. Geen huwelik slaag sommer net en is sommer net vir altyd en altyd ‘n gelukkige huwelik nie. Ons moet alles insit om dit te laat werk. Ons moet wegkyk van eie belange, ons moet mekaar ondersteun en dra. Ons moet onsself vir mekaar gee, en met respek teenoor mekaar optree.

Die liefde moet gekoester word: sê en wys dat julle lief is vir mekaar. Hoe meer ingesit word in die huwelik, hoe meer sal daaruit geput word. Hoe meer aan die huwelik gewerk word, hoe meer sal dit geniet word.

Vermy alles wat julle huwelik kan skade aandoen en bou julle huwelike, vra hierdie gebod. Dan sal ons huwelikslewe toon dat die Here ons God is wat ons verlos het.

9 September 2012 Patensie

Hoe lank gaan geweld nog hooogty vier?

Eksodus 20:13

Geweld het deel van ons daaglikse lewe geword. Ons hoor elke dag van moord, verkragting, aanrandings, plaasmoorde, pad –en ander geweld en nog so baie ander verskriklike dinge wat rondom ons gebeur. Dit is nie meer dinge waarvan ons net hoor en wat ver van ons af gebeur nie...daar is byna nie meer ‘n gesin wat nie al self hierdeur geraak is nie.

Ons is almal al moeg net om te hoor van al die geweld. Ons hoop so dat dit net sal end kry. Hoe kan dit dan wees dat ons land, waarvan byna 80% Christene is, die hoogste geweldsmisdaadsyfer in die wêreld het? Erens rym iets nie. Is die klein groepie mense wat nie Christene is nie, verantwoordelik vir al die geweld en moord en doodslag? Of sluit diegene wat daaraan skuldig is, ook mense in wat volgens hulle eie aanduidings Christene is? Inderdaad is dit ongelukkig so.

Die tragiese werklikheid is dat dit eintlik van die begin van die mens se geskeidenis die geval was. Blaai ons deur die Bybel, dan lees ons ook so baie kere van geweld, moord en doodslag. Reeds op die eerste bladsye lees ons van Kain wat sy eie broer doodgeslaan het. Wat hierdie moord nog erger maak, is die feit dat dit net na ‘n erediens en sommer net buite die heiligdom, of in ons terme die kerk, gebeur het. Die moordenaar het hom tydens die erediens so bloedig vererg dat hy sy broer net daar en dan doodslaan! En dit is iets wat ons nie as so belangrik sou beskou nie. Hy was woedend omdat sy offer nie aangeneem is nie, terwyl sy broer se offer aangeneem is. Wat dit nog erger maak, is dat die Here al met Hom gepraat het oor sy humeur en sy jaloesie, maar dit het nie gehelp nie.

Iemand het al gesê dat hy nie baie graag die Ou-Testament lees nie, omdat daar soveel geweld daarin vermeld word en dat dit so baie wette bevat, dat dit hom moedeloos en depressief maak. Miskien is daar iets van die waarheid in die stelling.

Hoe tragies dat die volk van God in so baie geweld vasgevang was, dat daar so baie oorlog gemaak is, dat die geliefde en groot koning Dawid se seun sy suster verkrag het en sy broer hom doodgemaak het. Dat so baie konings in staatsgrepe dood is. Dat Jehu onder die dekmantel van geloof so baie mense om die lewe gebring het. Dat dit selfs die gebruik was om op ‘n sekere tyd van die jaar oorlog te maak sodat daar selfs ‘n uitdrukking is wat met die oorlogseisoen weergegee kan word, amper soos ons wat praat van die rugbyseisoen. Dit is tragies dat al die oorloë nie almal net toegeskryf kan word aan ander volke en konings nie, maar selfs aan vroom en godsdienstige konings soos Dawid. Dit is ‘n tragiese werklikheid dat geweld, moord verkragting en ander geweldsmisdade nog altyd voorgekom het. Dit was nog altyd deel van ons geskiedenis.

Ja, dit kom ook dwarsdeur die kerkgeskiedenis voor. Iemand uit die Ooste het eenmaal ‘n Nuwe Testament gekry en gelees. Hy was diep beindruk deur wat hy gelees het en het vir ‘n bekende teoloog geskryf en gevra vir ‘n boek oor die Christendom. Nadat hy die boek wat aanbeveel is en wat een van die beste kerkgeskiedenishandboeke is gelees het, het hy weer geskryf en gesê dat daar êrens ‘n misverstand moes wees, want in die boek het hy niks gelees van dit waarvoor Jesus gestaan het nie, niks van die liefde en uitreik na ander en die dra van ander se laste en die plasing van ander voorop nie, maar net van haat en geweld. Die teoloog moes met skaamte antwoord dat dit helaas ‘n getroue weergawe van die geskiedenis van die Christendom is.

Nou mag ons nie dink dat omdat dit nog altyd die geval was, ons maar so kan aangaan nie. Dink net aan al ie pyn wat dit deur die eeue vir die Here besorg het. Van die begin af het Hy mos in geen onduidleike taal gesê dat dit nie mag gebeur nie, duidelik stel Hy dit dat geen menselewe geneem mag word nie. Mense mag mekaar nie doodmaak, aanrand of met geweld teen mekaar optree nie. Hy gee aan elke mens die lewe en niemand mag dit wegneem nie. Lewe is ‘n gawe van God wat niemand anders mag ontneem nie. Dit het die Here oor en oor gesê. Vir eeue het Hy dit gesê.

In die Tien Gebooie maak Hy dit ook baie duidelik. Die Here sê dat Hy ons God is wat ons verlos het. As Sy verloste kinders mag ons nie doodslaan nie, as ons die hand teen iemand anders oplig, dan gee ons daarmee te kenne dat ons nie Sy kinders is nie. Geweld trek ‘n streep deur Sy verlossingswerk.

Maar die Here het dit nie alleen baie duidelik gesê nie, dit was asof toe mense na baie eeue dit nie hoor nie, Hy Sy Seun gestuur het om vir ons te kom wys dat dit nie mag gebeur nie.

Jesus het vir ons kom wys wat God van ons verwag en hoe ons moet leef. Jesus het nie alleen die woorde van die Here bevestig nie, Hy het ook herhaal niemand iemand anders mag doodslaan nie. Maar Hy gaan verder en wys daarop dat ons ook nie ander met ons woorde mag aanrand of benadeel nie.

Bo-al het Jesus aan ons gesê dat daar ‘n alternatief is : die liefde. Positief het Hy ons kom leer hoe ons moet leef. Met Sy lewe het Hy Sy woorde geilustreer. Nooit lees ons dat Hy met woord of daad iemand anders benadeel het nie. Inteendeel, selfs toe die Jode ‘n vrou wat saam met ‘n ander man in die bed betrap is, na Hom gebring het en haar wou stenig, het Hy deur Sy optrede haar lewe gered.

Hy het nie gekom om te veroordeel en te vernietig nie. In liefde het Hy opgetree. Hy het uitgereik na almal in nood, na siekes en mense in nood het Hy ‘n helpende hand uitgesteek. Tot so ‘n mate was Hy besig om ander te help dat die dissipels by meer as een geleentheid Hom wou beskerm en mense van Hom wou weghou en Hom alleen eenkant toe neem sodat Hy ook bietjie kon rus.

Hy het Homself voluit gewy aan die nood van ander. Hy het dan self gesê dat Hy nie gekom het om gedien te word nie, maar om te dien en Sy lewe te gee vir ander. Selfs toe Hy op so ‘n verradelike wyse gevange geneem is, toe Hy op so ‘n onregverdige wyse verhoor is en toe Hy soos ‘n misdadiger moes sterf, het Hy nie geweld gebruik om sy situasie te verander nie. Hy kon... Hy het mos vir Petrus gesê dat Hy net kon vra en die Vader sou ‘n leërmag van engele stuur om die wat teen Hom was, uit te delg. Maar Hy het nie. Soos ‘n lam ter slagting is Hy gevang, verhoor en gekruisig.

Nou kan niemand dit eers oorweeg om te dink dat Jesus slap was in Sy optrede nie. Hy was geen bangbroek wat nie kon standpunt inneem nie. Geen lafaard wat nie kon of wou optree nie. Inteendeel! Hy het juis kom wys dat krag en geweld nie identies is nie. Geweld word nie met wedergeweld geantwoord nie. ‘n Sagte antwoord keer die grimmigheid af.

Jesus het juis gesê dat alle mag in die hemel en op aarde aan Hom gegee is. Hy is die Almagtige. Hy het vermag wat geen ander ooit kon of sal nie. Hy het ons gewys wat ware mag en krag en sterkte is. En Hy vra van ons om Sy navolgers te wees. As kinders van God moet ons na Sy voorbeeld leef.

Wat betekn dit vir ons in ons geweldadige wêreld? Die Woord van God roep ons op om in liefde te leef. Geweld moet ver van ons af wees, geweld in watter vorm ookal. Niemand kan homself ‘n Christen noem en deel hê aan geweld nie. In die skerpste taal moes geweld veroordeel word. God het een en elke mens sy lewe gegee, en niemand mag daardie lewe wegneem nie. Ons moet weet dat elke lewe heilig is. Dit is ‘n gawe van God. Ons moet ander respekteer en op geen manier ‘n ander se lewe verongeluk nie. Alle vorme van geweld en moord moet ten sterkste afgekeur word, ons moet te alle tye so optree dat ons nie eers die lewe van iemand anders in gevaar stel nie.

Ons moet ‘n ruimte van liefde om ons skep. In ons huise, ons werkplekke ons omgewing en samelewing. Dit sal in die klein dinge moet begin en deursuur. Dit sal nie oornag gebeur nie. Maar hieraan sal ons met alles waaroor ons beksik moet werk. Ons sal so met mekaar moet praat, so teenoor mekaar moet optree dat ons nie iemand se gramskap ontketen nie. Ons sal soos Jesus in liefde moet leef. Ons is nie hier om gedien te word nie, maar om te dien en ons lewe te wy aan ander en bo-al aan God. Dan kan ons sê dat ons gehoorsaam is aan hierdie gebod.