|
Lukas 4:14-30
|
|
Kom ons vertaal die Bybel
Die gedeelte wat ons nou sopas saam gelees het, vertel ons van een van Jesus se eerste openbare optredes as volwasse man. Na sy versoeking deur die duiwel in die woestyn, vertel Lukas ons, keer Jesus terug na Galilea toe en gaan na Nasaret, waar Hy grootgeword het. Daar gekom, gaan Jesus, soos dit sy gebruik was, op die Sabbatdag na die sinagoge toe. En kom ek sê eers so ‘n ietsie meer oor die sinagoge van daardie tyd voor ek verder gaan, dat ons beter verstaan wat presies hier gebeur het. Daar was nie, soos in die geval van die tempel, by die sinagoge offers gebring nie. Die sinagoge, kan ons sê, was 'n plek van oordenking. Daar is uit beskikbare boekrolle gelees en dan is die gedeeltes wat gelees is, oordink.
By die tempel in Jerusalem kon alleenlik die priesters offers aan God
bring, hulle was daar in beheer. By die sinagoge was dit egter nie so nie. By
die sinagoge was daar nie priesters aan diens nie. Dit het enige man vry
gestaan om deel te neem aan die erediens in die sinagoge, as mens dit so kan
noem. 'n Man sou aanbied om voor te lees uit die boekrolle van die Ou
Testament wat beskikbaar was, en dan het hy gaan sit op 'n klein platformpie
en sê wat die gedeelte vir hom beteken het.
Dit is dan ook wat daardie dag met Jesus gebeur het. Toe Hy opstaan om
te lees, is die boek Jesaja aan Hom gegee, en Hy het dit oopgemaak by Jesaja
61 vers 2, 'n gedeelte wat baie bekend en baie gewild onder die Jode van
daardie tyd was. Die gedeelte het vir hulle hoop gebring, want dit sê dat God
vir hulle uitkoms sal bring, dit het hulle daaraan herinner dat God steeds by
hulle was.
Die presiese gedeelte uit
Jesaja speel af in 'n tyd toe die volk uit ballingskap in Babilon na Israel
toe teruggekeer het. Al was hulle terug in hulle vaderland, het dit maar
moeilik met hulle gegaan. Hulle het hard gewerk om die tempel te herbou, maar
het deurentyd die wind van voor gekry. Tye was hard, kos was skaars, en die
toekoms het maar donker gelyk. Die mense het begin moedeloos raak, en dit het
vir hulle voel asof God hulle vergeet het. Hulle was naderhand so moedeloos
dat hulle in sak en as gaan sit het, kompleet asof hulle getreur het oor
iemand wat dood is.
Midde in hierdie gebeure kom die profeet Jesaja en sê vir hulle dat
God by hulle is, en dat Hy uitkoms sal bied. Hy sal hulle red, Hy sal hulle
weer 'n magtige nasie maak. Dus 'n boodskap van hoop, van nuutgevonde
vryheid, van verlossing.
Die genadejaar waarvan die teks in Jesaja praat, verwys na die
jubeljaar (wat elke vyftigste jaar gevier is) waarin mense wat as gevolg van
skuld as slawe verkoop is, vrygelaat moes word. ‘n Mens kan verstaan hoekom juis hierdie
Skrifgedeelte by die Jode in Jesus se tyd so gewild was: Hulle het swaargekry
onder die onderdrukking van die Romeinse regering, hulle het gesmag na
uitkoms, hulle sou graag weer 'n genadejaar, 'n jubeljaar wou beleef, ‘n Genadejaar
waarin hulle bevry sou word van vreemde oorheersing en uitbuiting.
Nadat Jesus uit die boekrol gelees het, het Hy dit aan die amptenaar
van die sinagoge teruggegee en gaan sit. Almal se oë was op Hom gerig. Hulle
wou graag hoor wat Jesus oor die Skrifgedeelte te sê het. En wat Jesus op die
ou ent sê, is die heel laaste ding wat hulle ooit sou kon verwag!
Vandag is hierdie Skrifwoord wat julle nou net gehoor het, vervul. Jy kon
seker 'n speld hoor val in daardie sinagoge. Jesus los 'n spreekwoordelike
bom onder die Jode. Hy sê vir hulle dat Hy die een is wat God se verlossing
bring, die uitkoms wat God bring, kom deur Hom. Hy, Jesus, Hy is die
vervulling van God se belofte van hoop, Hy is die vervulling van God se
belofte van bevryding.
Aanvanklik reageer die hoorders heel positief, maar hoe meer Jesus met
hulle praat, hoe meer raak hulle ontsteld, totdat ons uiteindelik lees: Hulle
het opgespring, Hom uit die dorp uitgejaag en Hom gebring tot op die rand van
die berg om Hom van die krans af te gooi. Maar Jesus het tussen hulle deur
geloop en weggegaan.
Met ander woorde, Jesus word nie aanvaar deur die mense tussen wie Hy
grootgeword het nie. Hulle verwag iets meer, iets groter, iets wonderbaarliks
wat hulle vir eens en vir altyd sou vrymaak van die onderdrukking van die
Romeine. Maar nee, voor hulle staan 'n doodgewone jong man. Hulle ken Hom as
Jesus, seun van Josef die timmerman wat daar onder in die dorpie bly. En nou
kom hierdie Jesus vir hulle staan en vertel dat Hy die Messias, die
langverwagte Verlosser is wat God hulle belowe het?
Nee wat, wat te erg is, is te erg. Kom ons gaan gooi hierdie Godslasteraar by die naaste krans af, sê hulle vir mekaar.
Netso ook beleef ons ook elke Sondag dat Jesus as 't ware voor ons kom
staan vir ons uit die Bybel lees van God se beloftes van uitkoms en
verlossing en ook vir ons sê: Vandag is hierdie Skrifwoord wat
julle nou net gehoor het, vervul.
En nou is die vraag: Wat maak ons met hierdie Jesus? Aanbid ons Hom,
volg ons Hom, dien ons Hom, of probeer
ons dalk ook spreekwoordelik om Hom by die naaste krans af te gooi: die krans
van onbetrokkenheid, die krans van ongehoorsaamheid, die krans van
traak-my-nie-agtigheid, van onverskilligheid?
Kom ek probeer dit anders s¨º: Die storie word vertel van vier
dominees wat gesit en stry het oor watter vertaling van die Bybel kwansuis
die beste is. Die eerste dominee het gesê dat die Ou Vertaling, die
1933-vertaling vir hom die beste is, want daar is so 'n waardige Bybelse taal
wat in die vertaling gebruik word. Die tweede dominee het gesê dat hy die
Nuwe Vertaling, die 1983-vertaling, verkies want dit is nie 'n letterlike woord
vir woord vertaling nie die vertaling gee vir mens eerder die betekenis van
'n gedeelte weer. Die derde dominee was heelwat jonger as die ander en het
gesê dat hy 'n moderne weergawe soos Die Boodskap verkies, want die taal wat
daarin gebruik word, spreek sy leefwêreld aan.
Toe hulle die vierde dominee vra watter vertaling van die Bybel hy die
meeste van hou, het hy hulle so gesit en kyk en toe vir hulle gesê Die
vertaling waarvan ek die meeste hou, is my pa se vertaling, want sien, hy vertaal
elke dag die woorde van die Bybel oor in dade. Hy sit die woorde van die
Bybel oor in dade en dit is die mees oortuigende vertaling wat ek ken!
En is dit nie ook presies wat Jesus kom doen het nie? Hy het God se
beloftes oorvertaal in optredes, Hy het die woorde van God se beloftes
omgesit in dade. Hy sorg dat daar vir almal hoop en uitkoms en verlossing
kom. Hy maak ons, wat die slawe was van die skuld van ons sondes, vry van
hierdie skuld, Hy maak elke jaar vir ons 'n jubeljaar, elke dag 'n jubeldag,
want ons kan weet, maak nie saak wat op ons pad kom nie...God is by ons, Hy
laat ons nooit weer alleen nie, Hy is elke tree van elke dag se paadjie saam
met ons op pad na 'n heerlike toekoms saam met ons Hemelse Vader. Vandag
is hierdie Skrifwoord wat julle nou net gehoor het, vervul.
Hoe, lyk ons vertaling van die Bybel? Is dit maar net woorde, bly dit
maar net by goeie voornemens, leë beloftes? Of kry ons dit reg om die woorde
van die Bybel oor te vertaal en om te sit in dade? Jesus het dit vir ons kom
doen. En dit is nou ons beurt, ons tyd om elke dag 'n stuk vertaling te doen,
om die woorde die Bybel om te sit in dade. Soos die Vader my gestuur het, stuur
ek julle, het Jesus gesê.
Kom ons begin, sommer vandag
nog, met ons lewenslange vertalingsprojek!
|
Post a Comment